Op het artikel https://logos.nl/als-de-grenzen-tussen-basistypen-zo-duidelijk-zijn-waarom-kunnen-creationisten-het-onderling-niet-eens-worden-of-een-fossiel-bijvoorbeeld-van-een-aap-of-een-mens-is/ van deze auteur heeft Bart Klink, wiens vraag “Als de grenzen tussen basistypen zo duidelijk zijn, waarom kunnen creationisten het onderling niet eens worden of een fossiel bijvoorbeeld van een aap of een mens is?”2 daarin beantwoord wordt, gereageerd via Facebook. In dit artikel ga ik kort in op zijn reactie, waarbij ik deze punt voor punt bespreek (de hieronder geciteerde punten zijn letterlijk overgenomen van Facebook d.d. 15 augustus 2020).
“Over verreweg de meeste fossielen is weinig onenigheid.”
Ik denk dat dat tegenvalt als je ook naar andere evolutionaire overgangen kijkt, bijvoorbeeld die van vis naar landdier of die van dino naar vogel. Om het overzichtelijk te houden, heb ik mijn vraag toegespitst tot aap en mens, en dat zal ik ook in deze reactie doen.
Daarover verschillen we duidelijk van mening, zoals in het verleden al besproken, maar ook ik zal me hier beperken tot aap en mens.
“Creationistische onderzoekers zijn het er algemeen over eens dat in de groep van de zogenaamde hominiden4 die van het genus Australopithecus binnen de categorie ‘aap(achtige)’ vallen en die van het genus Homo als mens kunnen worden beschouwd, al zijn er enkele uitzonderingen.”
Die “uitzonderingen” zijn meerdere soorten uit beide geslachten.
Het zou handig zijn geweest als deze specifiek genoemd waren. Moet ik ervan uitgaan dat deze uitspraak gebaseerd is op de gegeven bron: http://www.talkorigins.org/faqs/homs/compare.html? Zelf noem ik Homo naledi en Australopithecus sediba,3 ik neem verder aan dat er ook gedoeld wordt op Homo erectus (zie hiervoor het volgende punt). Uitzonderingen (met of zonder aanhalingstekens) of niet, het feit blijft dat creationistische onderzoekers hierover algemeen consensus hebben bereikt, afgaande op recente en breed gedragen creationistische literatuur hierover zoals genoemd in het originele artikel. Ik citeer uit het originele artikel: “Beter is het daarom af te gaan op recent breed gedragen creationistisch werk, zoals het boek Contested Bones van Christopher Rupe en John Sanford.”4
“Homo erectus en Homo floresiensis worden beschouwd als mens.”
Over Homo erectus zijn zeker niet alle creationisten het eens (http://www.talkorigins.org/faqs/homs/compare.html). Waarom Homo floresiensis, die volstrekt buiten de huidige anatomische variatie van mensen valt en ongeveer een schedelinhoud heeft van een chimpansee (380cc, ongeveer 1/3e van een mens), volgens creationisten een mens zou zijn, is mij een raadsel. De schedel is kleiner dan die van menig Australopithecus, volgens creationisten een aap.
Over Homo erectus is wel degelijk creationistische consensus, al zijn er inderdaad uitzonderingen (geweest). Gegeven bron is sterk verouderd en komt niet overeen met huidige mate van consensus over Homo erectus.5 Waarom slechts een verouderde bron gebruiken die bovendien afkomstig is van een website die duidelijk ageert tegen ‘het creationisme’, en niet gewoon afgaan op wat creationistische onderzoekers zelf aangeven over wat hun bevindingen zijn? Ik geef hiervoor ruim voldoende bronnen in mijn oorspronkelijke artikel.
Waarom Homo floresiensis volgens creationisten een mens zou zijn, is een ander punt dan waar het in het oorspronkelijke artikel om ging, namelijk dát hij zo beschouwd wordt. Vandaar dat ik, mede omwille van de lengte van het originele artikel, schreef: “Voor diepgaande verantwoording raadplege men de in de referenties genoemde literatuur.” Ter onderbouwing hier niettemin kort het volgende. De resten van Homo floresiensis vertonen overeenkomsten met de Palauan-botten, althans volgens Lee Berger,6 hoewel er ook kritiek op deze bevindingen is geuit,7 en met de Rampasasa-pygmeeën die nu nog op het eiland Flores leven.89 Er zijn bij Homo floresiensis aanwijzingen voor een ontwikkelde cultuur, zoals gebruik van geraffineerd stenen gereedschap1011 en zeevaardigheid.12,13141516Het brein van Homo floresiensis vertoonde veel overeenkomst met dat van Homo erectus,17 die door de meeste creationistische onderzoekers ook als mens wordt beschouwd (zie hierboven), en had kenmerken die wijzen op een hoogontwikkeld brein.1819,20,21 De anatomie van Homo floresiensis is vergelijkbaar met die van de moderne mens. De geringe lichaamsgrootte en het kleine brein zijn waarschijnlijk het gevolg van dwergvorming22, inteelt en reductieve selectie.23242526 Afwijkingen, zoals ook de asymmetrie van de schedel en de platvoeten, zijn goed verklaarbaar door bijvoorbeeld afwijkingen die ook bij moderne mensen bekend zijn.2728
“In het geval van Homo habilisen Australopithecus sediba lijkt er sprake te zijn van een vermenging van botten van ‘aapachtigen’ en mensen en dus niet van een werkelijke soort,”
Waarop is deze claim gebaseerd? Ik zie geen onderbouwing
Vandaar deze zin aan het einde van de betreffende alinea: “Voor diepgaande verantwoording raadplege men de in de referenties genoemde literatuur.” Hoofdstuk 8 van het boek Contested Bones (p. 159-173) bespreekt Homo habilis. Daarin wordt onder meer Ian Tattersall geciteerd (p. 159): “Homo habilis [is] an all-embracing “wastebasket” species into which a whole heterogeneous variety of fossils would be conveniently swept.”29 Kort samengevat: specimen OH 7 vormde het voor Homo habilis ‘bepalende specimen’ en bestaat uit slechts een kapot kaakbeen met dertien tanden erin, een losse kies, twee kleine schedelfragmenten en eenentwintig vinger-, hand- en polsbotjes.30 Dit specimen is gevonden in de onderzoekslaag Bed I; in dezelfde onderzoekslagen (in Bed I en Bed II) zijn ook duidelijk ‘moderne’ menselijke resten gevonden, zoals OH 1.31 Later werden onder meer specimen OH 3532 en OH 833 aan Homo habilis toegeschreven, die menselijke kenmerken hebben, terwijl de handbotjes van OH 7 juist verre van menselijk bleken.34 Specimen OH 62 is ronduit ‘aapachtig’.35 Het fragmentarische karakter van de overblijfselen maakt het onderzoekers bovendien lastig ze toe te wijzen.36 Er zijn dus goede gronden om aan te nemen dat Homo habilis geen echt taxon is, maar een mix van diverse taxa.3738
“Dit zal echter vooral liggen aan het feit dat er in het geval van Australopithecus sediba sprake lijkt van een ‘wastebasket taxon’”
Wat bedoel je hiermee? Uit de eerste twee links blijkt daar niets over; de creationistische referentie kan ik niet inzien. Hoe maakt dit het probleem voor de creationist minder groot?
De eerste twee links geven de status van Australopithecus sediba weer, de creationistische referentie legt uit waarom het hier lijkt te gaan om een ‘wastebasket taxon’: een taxon dat slechts dient om organismen te classificeren die nergens anders passen.39. De tweede link geeft al een beetje aan waar het om gaat: “In many ways, the skeleton appears to be a mishmash of features, with some resembling members of the human family tree and others more like those of earlier ape-like hominids. (A hominid includes humans, chimpanzees, gorillas and their extinct ancestors, while hominins include those species after the human lineage split from that of chimpanzees.)”40 De ruggengraat heeft veel kenmerkende aspecten van die van de ‘moderne’ mens.41 Specifieker: die van het mannelijke specimen MH-142 komt overeen met die van ‘Turkana Boy’,43,44 terwijl die van het vrouwelijke specimen MH-245 meer overeenkomt met die van de Australopithecinae.46 Het bekken lijkt ‘menselijk’.47 Het bovenste deel van de ribbenkast lijkt ‘aapachtig’. Het onderste deel ervan is daarentegen als meer ‘menselijk’ bestempeld.48 Dit heeft waarschijnlijk te maken met de interpretatie van het bekken als ‘mensachtig’, niet zozeer met de ribbenkast zelf.49 De bovenste ledematen zijn ‘aapachtig’, terwijl de handen ‘menselijk’ zijn.5051 Schedel en breinafdruk (endocast)52 zijn weer ‘aapachtig’.53545556 Deze wonderlijke mix van kenmerken is wellicht te wijten aan de vindplaats van de overblijfselen: een kuil waarin ook veel andere overblijfselen lagen.57 Hiervoor zijn verschillende verklaringen mogelijk naast de standaardhypothese,58 zoals een kwel,59 een zinkgat60 of een stortvloed,61 waardoor er diverse soorten overblijfselen bij elkaar terecht zijn gekomen.62 De meeste botten zijn qua anatomie wat losjes van elkaar gevonden en er zijn ook overblijfselen volledig apart, los rondzwervend aangetroffen. Er zijn goede gronden om aan te nemen dat het in het geval van Australopithecus sediba gaat om een mix van overblijfselen van verschillende taxa.63Dit maakt het ‘probleem voor de creationist’ minder groot omdat het bij een mix van verschillende taxa niet meer dan logisch is dat er onenigheid bestaat over de duiding van Australopithecus sediba als ‘aapachtige’ of ‘mens’, en dat ligt in dat geval niet aan de interpretatiekunst van ‘de creationist’.
“De hier behandelde vraag impliceert dat het volgens het evolutiemodel logisch is dat grenzen tussen basistypes moeilijk te bepalen zijn, aangezien er in het fossielenbestand sprake zou zijn van een zeker morfologisch continuüm.”
Een toetsbare voorspelling, die empirisch bevestigd is. Dit is hoe goede wetenschap werkt.
Over het algemeen is er wel degelijk sprake van discontinuïteit,64 maar we beperken ons hier zoals gezegd tot ‘apen/aapachtigen’ en ‘mensen’.
“Niets is minder waar,”
Geen enkele onderbouwing, en ook feitelijk onjuist. We zien namelijk overal morfologische continua waar die op grond van evolutie verwacht mogen worden. Hoe meer fossielen er gevonden worden, hoe duidelijker dit blijkt. Kijk bijvoorbeeld eens naar de schedelinhoud (http://phylo.wikidot.com/fun-with-hominin-cranial-capacity-through-time), waarbij duidelijk een continue toename is van een inhoud die typisch is voor apen naar een die typisch is voor moderne mensen. Dit is wat je op grond van evolutie mag verwachten, maar op grond van creationisme juist niet. Hoe verklaar je dat?
Andersom eveneens weinig onderbouwing, behoudens het inmiddels bekende artikeltje over schedelinhoud.65 Op grote schaal was er al lang sprake van discontinuïteit,66 en is dat nog steeds het geval,67 op de schaal van de vermeende menselijke evolutie en beperkt tot schedelinhoud (conform gegeven link http://phylo.wikidot.com/fun-with-hominin-cranial-capacity-through-time) heeft naast hierboven besproken Homo floresiensis nu ook Homo naledi roet in het evolutionaire eten gegooid.68 Hoe dan ook, de verklaring voor de toename in schedelinhoud uit gegeven bron is vrij eenvoudig: de ‘ontwikkeling’ is ingegeven door de aanname van gemeenschappelijke afstamming; er is hier wellicht simpelweg sprake van een petitio principii:69 de toename van de schedelgrootte in de tijd wordt toegeschreven aan evolutionaire ontwikkeling, wat vervolgens wordt opgevoerd als bewijs voor deze evolutionaire ontwikkeling. Of op zijn minst is er sprake van een oversimplificatie.70 Dat er variatie is moge duidelijk zijn, dat er een gat zit tussen Australopithecus en Homo echter ook.71 Wat bovendien te denken van het feit dat het hersenvolume van de extante Hominidae72 net zo groot is als of zelfs kleiner is dan dat van de Australopithecinen,73 terwijl eerstgenoemden wellicht intelligenter zijn dan de laatstgenoemden waren?74 Zoals hierboven betoogd, is er bovendien sprake van kenmerkconflicten wanneer alle kenmerkende eigenschappen worden meegenomen in de reconstructie van fylogenetische samenhang; de zaak beperken tot schedelgrootte beperkt de zaak te veel. Zo combineert A. anamensis “relatief mensachtige proporties van de pijpbeenderen met een zeer oorspronkelijke schedel”; bezit A. africanus “een relatief ongespecialiseerde, maar fijn gesneden en eerder tengere aangezichtsschedel, die eerder in aanmerking komt voor het voorouderschap van de mens, dan de schedels van de andere australomorfen”, terwijl tegelijkertijd zijn skelet “wezenlijk aapachtiger is van dat van de oudere “Lucy””; combineert A. habilis (Homo habilis) “een aapachtig pijpbeenskelet met een schedel, [sic] die enkele mensachtige kenmerken heeft” en combineert A. garhi “een klein hersenvolume zoals dat van A. afarensis met reusachtige kiezen (vergelijkbaar met die van Paranthropus), armproporties zoals van de hangzwaaiende orang-oetan en een relatieve beenlengte zoals die van de tweebenige rechtop lopende mens. Elk complex van kenmerken op zich zou telkens in geheel verschillende fylogenetische richtingen wijzen.” (Junker en Scherer, 2010)75 Een van de mogelijke verklaringen voor de onderlinge verschillen is differentiatie door verschil in klimaten,76 iets wat ook kan gelden voor overige lichaamskenmerken.77
“dan wordt er te gemakkelijk voorbijgegaan aan het feit dat er veel meer aan de hand is bij de controverse tussen paleoantropologen over fossiele vondsten.”
In elke wetenschappelijk discipline zijn er controverses, dat hoort bij gezonde wetenschap. Het grote verschil is dat de controverse onder creationisten uit mijn vraag een fundamentele kwestie is die volgens creationisten simpel te beslechten zou moeten zijn (de ‘basistypen’ zijn immers duidelijk gescheiden), wat dus niet het geval is. De controverses onder paleoantropologen gaat over (relatieve) details, niet over of bijvoorbeeld de mens wel geëvolueerd is of dat de chimpansee een naaste verwant is. Daar zijn alle specialisten het wel over eens, gezien de overweldigen hoeveelheid bewijsmateriaal.
Serieuze creationistische onderzoekers beweren voor zover ik weet niet dat deze kwestie “simpel te beslechten zou moeten zijn”, noch dat “de ‘basistypen’ […] immers duidelijk gescheiden” zijn – zeker in het geval van fossielen –, zoals uitgebreid betoogd in een hieraan voorafgaand artikel.78 Dat het zou gaan om ‘details’ doet m.i. geen recht aan de discussies die er tussen paleoantropologen gevoerd zijn en nog steeds worden. Dat specialisten het eens zouden zijn over het geëvolueerd zijn van de mens of de verwantschap met de chimpansee is niet waar het hier om gaat.
“Denk alleen al aan het schisma tussen Mary Leakey en Donald Johanson vanwege de duiding van de fossiele vondsten van de Laetoli-expedities.”
Schismata heb je in religies, niet in de wetenschap. Discussie is wat anders.
Dit riekt wat naar de ‘religie’ van het scientisme.79 Bovendien ging het veel verder dan een simpele ‘discussie’.80 “Vaak spelen prestige en persoonlijke factoren een rol.”81 Zo ook in dit geval. Mary Leakey was van mening dat de oorsprong van het genus Homo zo’n 4-6 miljoen jaar geleden of zelfs eerder lag; Australopithecus was een parallelle lijn. Donald Johanson was van mening dat ‘zijn Lucy’82 tot de voorouders van Homo behoorde. Johanson had, in overleg met zijn collega Tim White, besloten niet alleen zijn eigen vondsten, maar ook die van Leakey, achter haar rug om, te classificeren als A. afarensis – wat onder meer een herclassificering inhield van de vondsten van Leakey die zij als Homo had bestempeld (al dan niet op onjuiste gronden, maar dat is voor dit punt niet relevant). Leakey zou coauteur zijn van een nog te publiceren artikel met Johanson over de Hadar-Laetoli-vondsten, maar had geen idee van de herclassificering door Johanson, die hij geheim had gehouden tot hij ze uit de doeken ging doen tijdens een Nobel Symposium on the Early Argument for man, eind mei 1978 in Zweden gehouden. Hij wist echter niet dat Leakey in het publiek zat, die vervolgens furieus werd en eiste dat haar naam van het nog te publiceren artikel met Johanson werd gehaald.83 Overigens reageerden de aanwezige paleoantropologen sceptisch op de claims van Johanson84 en deed de hypothese van extreme seksuele dimorfie85 waartoe Johanson vanwege de sterk uiteenlopende aard van de vondsten gedwongen was, binnen de paleogemeenschap veel wenkbrauwen fronsen; het leidde tot humor over de bizarre notie dat mannelijke exemplaren van Afarensis zich gedroegen als mensen, terwijl hun vrouwtjes zich als aap gedroegen.86 Volgens paleontologen Fred Smith en Matt Carmill is het dispuut tot op de dag van vandaag (zo schreven ze in 2009) “onopgelost […] binnen de wetenschappelijke literatuur.”87 Het ging zelfs zo ver dat Tim White de toestemming aan Mary Leakey introk om zijn beschrijvingen uit 1977 en 1980 te herdrukken.888990
“Leakey deze had geduid als Homo,18 maar Johanson besloot buiten haar weten om dat alle vondsten tot het genus Australopithecus behoren, inclusief de door Leakey duidelijk als afkomstig van Homo bestempelde ‘Laetoli footprints’.”
Waar duidt Leakey deze sporen als Homo? In het oorspronkelijke artikel (https://www.nature.com/articles/278317a0) kan ik dat niet vinden. Wel dat ze door een tweevoeter gemaakt zijn, maar dat waren wel meer homininen. Er is sinds de vondst de nodige discussie geweest over de interpretatie. Een recente analyse (https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2016.0235) laat zien dat ze verschillen van zowel moderne mensen als van chimpansees. Australopithecus is nog steeds de meest plausibele kandidaat, al verschillen de late Australopithecus-soorten niet veel van vroege Homo-soorten.
Ook ik kan in gegeven bron 91 niet terugvinden dat Leakey de voetafdrukken aan het genus Homo heeft toegewezen; ik kan helaas ook geen andere paper vinden waarin dat expliciet staat. Mijn fout, excuses. In het boek van Rupe en Sanford waaraan werd gerefereerd92 wordt de implicatie duidelijk gemaakt dat het logisch was geweest als de voetafdrukken toegewezen zouden zijn aan Homo. In haar autobiografie uit 1984 heeft Leakey het over “undoubted human footprints”93 en “remarkably similar to those of modern man.”94 Verder schrijft ze: “The essentially human nature and modern appearance of the footprints were quite extraordinary.”95 Andere genoemde Laetoli-vondsten zijn wel door Leakey toegekend aan Homo.96 Niet goed gekeken mijnerzijds en ik had laatstgenoemde bron ook moeten geven. De rest kan zo zijn, maar is voor het hier besproken punt niet relevant.
“Dit zou betekenen dat het door Johanson geschetste beeld van het ontstaan van het genus Homo niet klopt en dat zijn paradepaardje ‘Lucy’ als voorouder van de moderne mens zou afvallen. “
Helemaal niet dus.
Waarom ‘dus’ helemaal niet? Zoals hierboven beschreven ging Johanson uit van een ‘Lucy’ die voorafging aan Homo, terwijl Leakeys dateringen van Homo twee parallelle lijnen impliceerden: Australopithecus naast Homo. Mocht ‘dus’ slaan op gegeven recente inzichten:97 die zijn voor het hier gemaakte punt niet relevant.
“Zelfs in het evolutiemodel is ook wat apen en mensen betreft (inclusief uitgestorven apen of aapachtigen) duidelijk sprake van alles behalve een morfologisch continuüm.”
Je lijkt te denken dat “morfologisch continuüm” slaat op anagenese, soorten die elkaar in de tijd lineair opvolgen. Dat doet het uiteraard niet, evolutie werkt zelden zo. Ook in een vertakkende boom bestaan morfologische continua. Het punt van een morfologisch continuüm is dat dit volgen creationisten niet kan bestaan (want duidelijk gescheiden ‘basistypen’), terwijl het er wel is.
Uiteraard denk ik dat niet, zoals alleen al blijkt uit een hieraan voorafgaand artikel: “Als we de Bijbelse ‘geschapen soorten’ (‘baramins’) vergelijken met het uitgangspunt van een evolutionaire ‘verwantschapsboom’ – die tegenwoordig steeds meer als een soort ‘struikgewas’ wordt gezien –,6 zou je kunnen zeggen dat de creationistische ‘boomgaard’ van geschapen soorten als het ware de toppen van de evolutionaire ‘verwantschapsboom’ vormt.7”98 Overigens kom ik de term ‘morfologisch continuüm’ niet tot nauwelijks tegen in de literatuur, al helemaal niet als het om menselijke evolutie gaat. Voor de opmerking over ‘duidelijk gescheiden’ basistypen: zie genoemd artikel.99
“Voor fossielen is zo’n grens moeilijk hard te maken,”
Maar *waarom* is dat zo als fossielen van dieren zijn die tot duidelijk gescheiden ‘basistypen’ behoren? Die vraag is nog steeds niet beantwoord! Waarom vinden we morfologische continua, die ook nog eens gedetailleerder en vollediger worden naarmate er meer fossielen gevonden worden? Nogmaals: dit is wat je op grond van evolutie mag verwachten, maar op grond van creationisme juist niet.
Die vraag is allang beantwoord, en wel hier: https://logos.nl/hoe-kunnen-we-de-grenzen-tussen-verschillende-basistypen-baramins-creationistische-soorten-weten-en-wetenschappelijk-bepalen-ook-bij-fossielen/. Het is zoiets als de grens tussen een trein en een vliegtuig aan willen wijzen: er is geen punt waar het een stopt en het ander begint; geen direct aan te wijzen scheidingslijn.100101 Er kan hoogstens naar overeenkomsten en verschillen worden gekeken. Daarbij kunnen per definitie geen harde grenzen bepaald worden. In deze korte video legt Todd Wood het principe eenvoudig uit: https://www.youtube.com/watch?v=4p7FkGxS7U0. Zoals al vaker aangegeven: fossielen zijn vaak te beperkt om dwingende uitspraken over ‘basistypen’ op te baseren. Belangrijke factoren om te onderzoeken als de mogelijkheid tot onderlinge reproductie ontbreken daarbij.
“De vraag is hoe relevant die referenties nu, in 2020, nog zijn, gezien de vele bijzondere vondsten in de afgelopen 15 jaar.”
Dat zijn ze zeker, want volgens creationisten zou het onderscheid helder en gemakkelijk te maken moeten zijn. Dat blijkt dus niet zo te zijn, 20 jaar geleden niet en nu nog steeds niet. Naarmate er meer fossielen gevonden worden, wordt het onderscheid alleen maar lastiger.
Volgens welke creationisten? Er zullen er vast zijn, maar de serieuze creationistische onderzoekers die zich hiermee bezig houden waarvan ik weet, zoals Todd Wood, geven zelf aan dat het niet zo makkelijk is, en leggen ook uit waarom.102,103 Hier bespreekt Wood precies dit soort kritieken: https://answersingenesis.org/creation-science/baraminology/homo-habilis-homo-rudolfensis-and-australopithecus-sediba/. Los daarvan is het nog steeds zo dat besproken bron http://www.talkorigins.org/faqs/homs/compare.html verouderd is en afkomstig is van een anticreationistische website. Waarom niet gewoon weergeven wat creationisten zelf schrijven dat ze denken en waarom huidige creationistische onderzoekers aanvallen met (foutieve) interpretaties van (soms inmiddels al lang overleden) voorgangers?
“Beter is het daarom af te gaan op recent breed gedragen creationistisch werk, zoals het boek Contested Bones van Christopher Rupe en John Sanford.”
Ik ken dat boek niet, maar hoor graag hoe zij het vermeende duidelijke onderscheid tussen aap en mens maken. Dat cruciale antwoord ontbreekt namelijk nog steeds!
Is hoe Rupe en Sanford het onderscheid maken cruciaal? In dat geval zou ik toch adviseren hun boek te lezen. Het is bijvoorbeeld hier te koop: https://www.contestedbones.org/shop. Ik kan er niet naar linken en ga hier geen 370 pagina’s samenvatten. Maar zonder flauwigheid: ik schreef al eerder hoe dit onderscheid gemaakt wordt.104 Hier bijvoorbeeld de methode en de resultaten van Wood (2016): https://www.academia.edu/29853155/An_Evaluation_of_Homo_naledi_and_Early_Homo_from_a_Young_Age_Creationist_Perspective?fbclid=IwAR05DyfHm7yVdqF7m7jIc_RFmHpemPqE8yhQ5_9wFTdKzlIyuQahjnZM4X0.
Doel van deze respons is niet per se het overtuigen van Bart Klink of het voortzetten van de discussie, maar om in elk geval ingebrachte punten te bespreken voor wie de discussie volgt en besproken auteur (en meelezers) de positie van ‘de creationist’ zo goed mogelijk duidelijk te maken, alsmede de in het hier besproken artikel105 gedane uitspraken nader te verantwoorden en de vragen die naar aanleiding daarvan gesteld zijn zo goed mogelijk te beantwoorden. Overigens werp ik in deze reactie ook enkele vragen op, maar die zijn vooral retorisch van aard. Verder heb ik getracht uitspraken zo goed mogelijk te onderbouwen met referenties naar bronmateriaal. Bart Klink wil ik bedanken voor zijn hier besproken respons. Het is uiteraard goed mogelijk dat op dit artikel weer een weerwoord komt (en in dat geval hoop ik dat gegeven bronnen daarvoor uitvoerig geraadpleegd worden), maar deze auteur laat dit onderwerp nu verder rusten.
Voetnoten
- http://deatheist.nl/index.php/artikelen/665-vragen-voor-welwillende-creationisten.
- https://logos.nl/als-de-grenzen-tussen-basistypen-zo-duidelijk-zijn-waarom-kunnen-creationisten-het-onderling-niet-eens-worden-of-een-fossiel-bijvoorbeeld-van-een-aap-of-een-mens-is/.
- Rupe, C. en Sanford, J. Contested Bones. 2e druk 2019. FMS Publications, 2017.
- https://logos.nl/geen-creationistische-consensus-rond-homo-erectus-hoe-een-scepticus-door-het-gebruik-van-verouderde-bronnen-de-plank-misslaat/.
- https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0001780.
- https://phys.org/news/2008-08-bone-dont-conclusion-palauan-dwarfs.html.
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/16938848/.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Rampasasa.
- https://humanorigins.si.edu/evidence/human-fossils/species/homo-floresiensis.
- https://www.futurelearn.com/courses/homo-floresiensis/0/steps/15879.
- https://www.researchgate.net/publication/231743382_Seafaring_in_the_Pleistocene.
- https://www.researchgate.net/publication/306225272_The_origins_and_persistence_of_Homo_floresiensis_on_Flores_biogeographical_and_ecological_perspectives.
- https://www.nature.com/news/human-evolution-small-remains-still-pose-big-problems-1.16170.
- https://www.nature.com/articles/434432a.
- https://humangenesis.org/2019/04/22/asian-diversity-and-the-seafaring-hominin/.
- https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1631068316000130.
- http://deanfalk.com/wp-content/uploads/2012/06/2005-Falk-Science-The-Brain-of-LB1-Homo-floresiensis.pdf.
- https://rai.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.0268-540X.2005.00353.x.
- https://www.deepdyve.com/lp/wiley/hominids-hairy-hominoids-and-the-science-of-humanity-l0XtXPkJrQ.
- https://science.sciencemag.org/content/307/5714/1386.1.full.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Dwergvorming.
- https://www.nature.com/articles/nature02999.
- https://www.nature.com/articles/nature07922.
- https://www.nature.com/articles/4311043a.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5489739/.
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/ajpa.20655.
- https://www.pnas.org/content/111/33/11967.
- Tattersall I. and Schwartz J., Extinct Humans, Westview Press, New York, p. 111, 2001.
- https://pdfs.semanticscholar.org/0e4c/febc2098b0c76c95555ae143b2c9dc89dc4d.pdf.
- https://olduvai-paleo.org/specimen/oh-1/
- https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S004724841830040X.
- http://www.efossils.org/page/boneviewer/homo%20habilis/oh%208.
- https://www.researchgate.net/publication/237630058_OH7_the_curious_case_of_the_original_handy_man.
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/18711733/.
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8470752/.
- https://www.nature.com/articles/327187a0.pdf.
- https://pdfs.semanticscholar.org/0e4c/febc2098b0c76c95555ae143b2c9dc89dc4d.pdf.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Wastebasket_taxon.
- https://www.livescience.com/6313-fossil-skeletons-human-ancestor.html.
- https://www.researchgate.net/publication/236196982_The_Vertebral_Column_of_Australopithecus_sediba/link/00b4951a3756115c81000000/download.
- http://www.efossils.org/page/boneviewer/Australopithecus%20sediba/MH1.
- https://www.newscientist.com/article/mg22229643-200-human-missing-link-fossils-may-be-jumble-of-species/
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Turkana_Boy.
- http://www.efossils.org/page/boneviewer/Australopithecus%20sediba/MH2.
- https://www.researchgate.net/publication/268445294_The_Lumbar_Spine_of_Australopithecus_sediba_Indicates_Two_Hominid_Taxa.
- http://christopherscottwalker.com/wp-content/uploads/2015/07/Desilva_et_al._2013_A_sediba_Lower_Limb.pdf.
- https://www.researchgate.net/publication/282733184_Mosaic_Morphology_in_the_Thorax_of_Australopithecus_Sediba_Science-2013.
- https://www.researchgate.net/publication/282733184_Mosaic_Morphology_in_the_Thorax_of_Australopithecus_Sediba_Science-2013.
- https://www.livescience.com/28656-closest-human-ancestor-was-pigeon-toed.html.
- https://www.researchgate.net/publication/236196987_The_Upper_Limb_of_Australopithecus_Sediba/link/543c2c200cf204cab1db9e8f/download.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Endocast.
- https://evolutionaryanthropology.duke.edu/sites/evolutionaryanthropology.duke.edu/files/site-images/Sebiba%20Berger%20et%20al.pdf.
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28526292.
- https://www.researchgate.net/publication/51635481_The_Endocast_of_MH1_Australopithecus_sediba/link/543c1dc80cf204cab1db86b3/download.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2797078/.
- https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4465193/.
- https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20378812/.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Kwel.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Zinkgat.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Stortvloed.
- Rupe, C. en Sanford, J. Contested Bones. 2e druk 2019. FMS Publications, p. 194-195, 2017.
- https://www.newscientist.com/article/mg22229643-200-human-missing-link-fossils-may-be-jumble-of-species/.
- https://www.youtube.com/watch?v=M7w5QGqcnNs&t=2689s.
- http://phylo.wikidot.com/fun-with-hominin-cranial-capacity-through-time.
- https://www.goodreads.com/quotes/7838107-the-extreme-rarity-of-transitional-forms-in-the-fossil-record.
- https://www.youtube.com/watch?v=M7w5QGqcnNs&t=2689s.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Homo_naledi.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Cirkelredenering.
- https://answersingenesis.org/human-evolution/discontinuity-hominins-endocranial-volume-and-body-mass/.
- https://www.youtube.com/watch?v=lcltqHLVqNA.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Mensapen.
- https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2019.2208.
- https://edition.cnn.com/2019/11/16/health/lucy-apes-cognitive-ancestors-trnd/index.html.
- Junker, R. en Scherer, S. Evolutie – Het nieuwe studieboek. De Oude Wereld, p. 274, 2010. Dit boek wordt ook in onze webshop te koop aangeboden.
- https://www.researchgate.net/publication/255669107_Brain_Size_Cranial_Morphology_Climate_and_Time_Machines/link/540506890cf23d9765a6cfda/download.
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/evan.1360020207.
- https://logos.nl/hoe-kunnen-we-de-grenzen-tussen-verschillende-basistypen-baramins-creationistische-soorten-weten-en-wetenschappelijk-bepalen-ook-bij-fossielen/.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Sci%C3%ABntisme.
- https://www.nytimes.com/1989/11/12/books/the-evolutionists-at-work-and-at-war.html.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Schisma.
- https://en.wikipedia.org/wiki/Lucy_%28Australopithecus%29.
- Rupe, C. en Sanford, J. Contested Bones. 2e druk 2019. FMS Publications, 2017, p.113-156.
- Johanson, D.C. en Wong, K., Lucy’s Legacy: The Quest for Human Origins, Crown Publishing Group, New York, p. 20-21, 2009.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Seksuele_dimorfie.
- Rupe, C. en Sanford, J. Contested Bones. 2e druk 2019. FMS Publications, 2017, p.113-156
- Cartmill, M. en Smith, F.H., The Human Lineage, Wiley-Blackwell, Hoboken, NJ, p. 176, 2009.
- https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jqs.3390030113.
- https://www.academia.edu/5341581/New_fossil_hominids_from_Laetolil_Tanzania.
- Rupe, C. en Sanford, J. Contested Bones. 2e druk 2019. FMS Publications, 2017, p.113-156.
- https://www.nature.com/articles/278317a0.
- Rupe, C. en Sanford, J. Contested Bones. 2e druk 2019. FMS Publications, 2017, p.113-156.
- Leakey, M., Disclosing the Past: An Autobiography, Rainbird Publishing Group Limited, New York, p. 176, 1984.
- Leakey, M., Disclosing the Past: An Autobiography, Rainbird Publishing Group Limited, New York, p. 178, 1984.
- Leakey, M., Disclosing the Past: An Autobiography, Rainbird Publishing Group Limited, New York, p. 177, 1984.
- https://www.researchgate.net/publication/22332916_Fossil_Hominids_From_Laetolil_Beds/link/53f50d900cf22be01c3f3080/download.
- https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2016.0235.
- https://logos.nl/hoe-kunnen-we-de-grenzen-tussen-verschillende-basistypen-baramins-creationistische-soorten-weten-en-wetenschappelijk-bepalen-ook-bij-fossielen/.
- https://logos.nl/hoe-kunnen-we-de-grenzen-tussen-verschillende-basistypen-baramins-creationistische-soorten-weten-en-wetenschappelijk-bepalen-ook-bij-fossielen/.
- https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/grens#.Xz-6padxfIU.
- https://nl.wikipedia.org/wiki/Grens.
- https://answersingenesis.org/creation-science/baraminology/homo-habilis-homo-rudolfensis-and-australopithecus-sediba/.
- https://www.academia.edu/29853155/An_Evaluation_of_Homo_naledi_and_Early_Homo_from_a_Young_Age_Creationist_Perspective?fbclid=IwAR05DyfHm7yVdqF7m7jIc_RFmHpemPqE8yhQ5_9wFTdKzlIyuQahjnZM4X0.
- https://logos.nl/hoe-kunnen-we-de-grenzen-tussen-verschillende-basistypen-baramins-creationistische-soorten-weten-en-wetenschappelijk-bepalen-ook-bij-fossielen/.
- https://logos.nl/als-de-grenzen-tussen-basistypen-zo-duidelijk-zijn-waarom-kunnen-creationisten-het-onderling-niet-eens-worden-of-een-fossiel-bijvoorbeeld-van-een-aap-of-een-mens-is/.