Bijbelstudie – zondvloed was een belangrijk wereldwijd historisch gebeuren

by Annechiena van Veen-Vrolijk | mei 19, 2022 | Bijbel, Bijbelvast, Theologie, Zondvloed

De hele wereld die er toen was is vergaan…

Met deze woorden benoemt Petrus de hele door God geschapen wereld en vermeldt dat deze, overspoeld door het water van de zondvloed, is vergaan, 2 Petrus 3:6. Het verhaal van deze zondvloed vinden we in Genesis 6 t/m 9. Dit ingrijpende gebeuren in de vroegere periode van de mensheid wordt in vier hoofdstukken van Genesis uitvoerig beschreven, waarbij bepaalde belangrijke aspecten van deze geschiedenis met nadruk naar voren komen. Ook in het Nieuwe Testament wordt de zondvloed als een belangrijk historisch gebeuren genoemd. Hieronder volgt een Bijbelstudie naar de Bijbelse gegevens over de zondvloed.

De wereld van toen

Het zondvloedverslag in Genesis 6-9 vertelt ons hoe Gods volmaakte schepping door de zonde verworden is tot ‘de wereld van toen’: vol van kwaad en geweld (Gen. 6:5, 11-13)¹. Vanwege de totale verdorvenheid van mens en aarde en het alom heersende geweld kondigde God het oordeel van de zondvloed aan (Gen. 6:7, 11-13). Hij zei wat Hij zou gaan doen: de gehele aarde en al het geschapene wegdoen (Gen. 6:7). ²

Opvallend is dat de Here in deze oordeelsaankondiging dezelfde termen gebruikt uit het scheppingsverslag (Gen. 1), maar de scheppingsvolgorde omkeert: de mens, de kroon op zijn heerlijke schepping wordt eerst genoemd, vervolgens het vee, de kruipende dieren, de vogels; vergelijk Gen. 1:20-27 en 7:23. Immers, de slechte mens met zijn geweld is de oorzaak van wat gaat gebeuren … Al het geschapene, van het laatste tot het eerste zou vergaan.

In die onrustige, gewelddadige wereld van toen leefde Noach³, een rechtvaardig man. God vertelde hem dat ‘het einde van alle vlees is gekomen … Ik breng een watervloed over de aarde … en alles wat leeft zal de geest geven’ (Gen. 6:13, 17)⁴. Noach kreeg opdracht een immense ark te bouwen voor zichzelf, zijn gezin en de vele diersoorten: landdieren en vogels. Deze zouden na de zondvloed de wereld opnieuw vullen.

Het Genesisverslag wijst op een universele zondvloed

Alle fonteinen van afgrond en hemel werden opengebroken en het stortregende gedurende veertig dagen en nachten (Gen. 7:11-12; vgl. 8:2).⁵
De bouw van een ark was nodig. Als de zondvloed slechts plaatselijk was geweest, was dit overbodig geweest; men had tijdig naar een droog gebied kunnen trekken.
Vogels moesten in de ark komen. Bij een plaatselijke overstroming konden vogels wegvliegen naar droog gebied.
Het water bleef toenemen totdat alle toenmalige bergen onder water stonden (Gen. 7:19-23). Water zoekt de laagste plaats en stroomt daarom altijd naar beneden; dit houdt in dat de gehele aarde door water bedekt was.
Het vloedwater trok zich langzaam terug, daarom moest Noach lang wachten; dit wijst eerder op een wereldwijde vloed dan op een lokale watervloed.
Gods belofte en verbondseed na de zondvloed (Gen. 9:9-17). De HEERE sluit een verbond met Noach en belooft dat Hij niet meer alle vlees zal uitroeien door het water van de zondvloed. Als verbondsteken en bevestiging van deze belofte stelt de Here God de regenboog in de wolken. Toch vonden na Noachs tijd vele overstromingen plaats. Gaat dit tegen Gods regenboogbelofte in? De HEERE is trouw aan zijn belofte die slaat op een wereldwijde watervloed zoals in Noachs tijd.

Uit dit alles blijkt dat de vloed als universeel, allesomvattend oordeel over de hele wereld kwam.

De zondvloed in de Bijbel

Naast het verslag in Genesis wordt op meerdere Bijbelplaatsen de zondvloed vermeld als een historisch, wereldwijd gebeuren, zowel in het Oude als ook in het Nieuwe Testament.

Jesaja spreekt over de ‘wateren van Noach’ als een reëel gegeven uit de vroegste geschiedenis (Jes. 54:9). De HEERE God belooft en zweert hier dat Hij niet meer zó over zijn volk Israël zal toornen, en vergelijkt deze eed met zijn verbondseed na de zondvloed, die hierbij als een historisch gegeven wordt opgevat.
Ook Ezechiël gaat uit van de historiciteit van Noach en de zondvloed die hij meemaakte (Ezechiël 14:14).
Aan het begin van de lijst van geloofshelden in de Hebreeënbrief wordt Noach genoemd. Hierbij wordt vermeld dat hij en zijn gezin door gehoorzaamheid aan Gods opdracht werden gered van het oordeel van de zondvloed, Hebreeën 11:7. Deze vermelding is gebaseerd op de historiciteit van de zondvloed.
Ook Petrus spreekt over ‘de dagen van Noach’, toen de ark werd gebouwd als voorbode van het komende oordeel, 1 Petrus 3:20. Dat alleen acht personen werden behouden toen de zondvloed over de oude wereld kwam, vermeldt hij ook in 2 Petrus 2:5. Petrus vergelijkt ook Noachs tijd vóór de zondvloed met de tijd vóór de wederkomst van de Here Jezus, 2 Pe. 3:3-7. Hij stelt dat in het ‘laatste der dagen’ de verwachting van de wederkomst van de Here Jezus bespot zal worden, zoals in Noachs dagen met het aangekondigde oordeel van de zondvloed de spot werd gedreven. Echter, de wereld die er eerst was werd door het vloedwater overspoeld en verging (vs. 6)⁶. De slechtheid van de mens en met name het geweld vormden toen de reden voor het komende oordeel…
De Heere Jezus Zelf ging uit van een wereldwijde zondvloed als oordeel over de zonde, waarop men zich niet had voorbereid, en gebruikte dit historische feit als symbool van zijn eigen onverwachte, maar zekere komst (Mat. 24:37-39; Luk. 17:26-27).

Vanwege zonde, verdorvenheid en geweld verging de ‘wereld van toen’ door het oordeel van de zondvloed. Hierin ligt een actuele waarschuwing én liefdevolle oproep voor de wereld van nu: ‘De Heere wil niet dat iemand verloren gaat … maar dat allen tot bekering komen’, 2 Pe. 3:9.

Conclusie

Het geheel van Bijbelse gegevens leert ons wat de zondvloed was: een wereldwijde, allesomvattende, reële gebeurtenis die plaatsvond in de menselijke geschiedenis. Het was geen regionale overstroming of watersnood in een bepaald gebied.

De zondvloed was een belangrijk wereldwijd historisch gebeuren!

Bijbelvast

Dit artikel is in een iets ingekorte versie verschenen in Bijbelvast magazine, uitgave mei 2022. Wil je Bijbelvast gratis gaan ontvangen? Meld je dan aan via www.logos.nl/bijbelvast.

Zie logos.nl/bijbelvast-extra voor verdiepende artikelen en literatuurtips over dit onderwerp.

Aanbevolen literatuur

De zondvloed: een historische en wereldwijde catastrofe
https://mjpaul.nl/2018-gods-destruction-of-the-earth-by-the-flood/ (klik op deze website op ‘PDF’ om het artikel te lezen)
Waarom de zondvloed geen lokale overstroming was
Tienerpagina: Bijbelse argumenten voor een wereldwijde vloed (tieners)

Tags: Bijbelstudie zondvloed. Bijbelstudie zondvloed. Bijbelstudie zondvloed.

Voetnoten

In vs. 5 staat het Hebreeuwse woord ‘ra’ (slecht, slechtheid) centraal als het enige en ononderbroken kenmerk van de mens; dit woord is bepalend voor het vervolg van het verslag.
In het zondvloedverslag komt bij herhaling het Hebreeuwse woordje ‘kol’ voor; de vertaling hiervan wordt bepaald door woordcombinatie en context en betekent hier: alle, alles, geheel, totaal, volkomen.
De naam Noach betekent ‘rust’.
Het hier voorkomende Hebreeuwse woord ‘mabboel’ (vloed) is kenmerkend voor de zondvloedgeschiedenis, en komt daarbuiten alleen nog voor in Ps.29:10.
Het hier voorkomende Hebreeuwse woord ‘tehom’ (afgrond) komt ook voor in het scheppingsverslag, Gen. 1:2.
In de Griekse grondtekst komt hier het bekende woord ‘kosmos’ voor dat vertaald kan worden met: universum, wereld, aarde.