De evolutionist en de atheïst

by | jun 17, 2021 | Biologie

In reacties op artikelen van Logos Instituut op Facebook lezen we dat er door evolutionisten bezwaar wordt gemaakt tegen de term evolutionisten. Deze mensen zijn blijkbaar in verwarring geraakt en hebben er moeite mee om deze term te plaatsen. Vaak oppert men dan dat het woord evolutionist zou moeten worden vervangen door het woord evolutiebioloog. Dit is echter geen passende kwalificatie, alleen al om het simpele feit dat geen van de evolutionisten die bezwaar maakt evolutiebioloog is. Als fundering van hun bezwaren verwijzen de evolutionisten naar een website van een gewezen christen met de naam de atheïst. Deze website is een goede leidraad voor een ieder die verloren wil gaan. Ook met betrekking tot de term evolutionist weet de beheerder van de website termen door elkaar te haspelen en onduidelijkheden te scheppen.

Laat ik hieronder een paar definities geven voor wie het onduidelijk is:

Evolutie is het verschijnsel dat biologische soorten over de tijd heen veranderen. Een evolutiebioloog is een bioloog die het verschijnsel van evolutie natuurwetenschappelijk onderzoekt. Een evolutionist is een persoon is die denkt dat evolutie (zoals weergegeven door de evolutietheorie) de biologische werkelijkheid compleet beschrijft.

Het is eenvoudig in te zien dat evolutie een biologisch verschijnsel is, een evolutiebioloog een beoefenaar van een bepaalde wetenschappelijke discipline en evolutionisme een seculier wereldbeeld. Dit wordt door de atheïst volledig door elkaar gehaald. Hij maakt categoriefout op categoriefout en geeft geen ter zake argumenten waarom een evolutionist geen evolutionist zou mogen heten. Zo schrijft hij:

“Dit is een veelgebruikt suffix voor een ideologie of overtuiging (communisme, humanisme enz.) of stroming (romanticisme, structuralisme enz.). Evolutie is geen van beide.“

Hier haalt de atheïst een wetenschappelijk gegeven en een menselijke attitude door elkaar.

“Onbewust wordt door het gebruik van deze termen de creationisten in de kaart gespeeld in hun ideologische strijd tegen de evolutiebiologie.”

Hier beweert de atheïst dat creationisten strijden tegen een vakgebied binnen de biologie. Hoe zou men tegen biologie kunnen strijden?

“Ook wordt de term darwinisme sterk geassocieerd met natuurlijke selectie, terwijl steeds duidelijker wordt dat dit niet het enige mechanisme is dat evolutie drijft. Ook bijvoorbeeld seksuele selectie (door Darwin al erkend) en genetische drift spelen rollen in evolutie.”

De atheïst denkt dat seksuele selectie geen natuurlijke selectie is.

“Wat is dan een goed alternatief voor ‘darwinisme’ en ‘evolutionisme’? Dat is heel simpel: ‘(biologische) evolutie’.”

De atheïst schrijft dat een woord voor een bepaalde menselijke overtuiging kan worden vervangen door een woord voor een biologisch verschijnsel.

“Er is dus geen reden om de termen ‘darwinisme’ en ‘evolutionisme’ te gebruiken, integendeel: het speelt creationisten in hun ideologische kaart en geeft een vertekend beeld van de moderne evolutiebiologie. Er zijn gelukkig prima alternatieven.”

Het woord evolutionist kan geen vertekend beeld geven van evolutiebiologie want het woord betekent niet evolutiebiologie. De atheïst heeft uiteindelijk geen werkend alternatief voor het woord evolutionist kunnen bedenken.

De reden voor de weerstand tegen het woord evolutionist is wel duidelijk; men wil de eigen overtuiging niet zien weergegeven worden als overtuiging, maar als een feit. Zo sterk kan een geloofsovertuiging zijn.

Als het bij het Logos Instituut over een evolutionist gaat, dan gaat het niet over iemand die evolutie bestudeert, maar dan gaat het over iemand die een bepaald wereldbeeld aanhangt. Een -isme. Met evolutiebiologie is niks mis; het bestuderen van evolutie is een waardevol bezigheid. Met evolutionisme is alles mis, omdat het een standpunt is die tegen de feiten in gaat, intern tegenstrijdig is en negatieve gevolgen heeft voor het welbevinden van de mens.

Het is zinnig om aan te geven dat ook evolutiebiologen vaak evolutionist zijn. Het zijn kinderen van hun tijd. Ook kan evolutiebiologie bedreven worden vanuit een evolutionistische levensvisie, zodat resultaten van wetenschap gekleurd worden door deze levensvisie. Een voorbeeld hiervan is de evolutiebioloog Dobzhansky die zijn evolutionistische levensvisie verwoordde met de volgende beruchte uitspraak: “nothing in biology makes sense except in the light of evolution”. Voor een christen is het de schone taak om in publicaties onderscheid te maken tussen wetenschappelijke bevindingen en evolutionistische interpretaties. Hoe hoger de kwaliteit van het wetenschappelijke onderzoek en hoe dichterbij de wetenschappers bij de eigen data blijven, hoe waardevoller het onderzoek is voor mensen die het evolutionistische gedachtengoed niet aanhangen.