In de afgelopen jaren zijn planetaire wetenschappers sterk geïnteresseerd in het begrijpen van ijsmanen in het buitenste deel van ons zonnestelsel. Europa (de maan van Jupiter), Enceladus (van Saturnus) en Ariel (van Uranus) tonen interessante fysische processen die zich afspelen op die manen. Er wordt regelmatig door wetenschappers gesuggereerd dat er onder het oppervlakte oceanen kunnen zijn op deze manen, maar men heeft moeite om te verklaren door welk mechanisme het is voorkomen dat die oceanen zijn bevroren in de afgelopen miljarden jaren. Als de manen echter nog jong zijn, dan kan de warmte nog overgebleven zijn van een recente schepping. In dat geval hebben de manen simpelweg nog niet voldoende tijd gehad om af te koelen.
Op sommige ijsmanen komen onder andere watergeisers voor. De manen Europa (bij Jupiter), Enceladus (bij Saturnus) en Ariel (bij Uranus) zijn interessante voorbeelden die ons iets kunnen vertellen over de geologie en over de aanname van miljarden jaren. Bij Europa en Enceladus zijn krachtige actieve wateruitbarstingen waargenomen. Bij de aanname van een oud heelal moet er een warmtebron aanwezig zijn, wat bij een jong heelal niet nodig is. Als warmtebronnen ontbreken, is een jong heelal een betere verklaring.
Wayne Spencer neemt in het Journal of Creation1 de mogelijke warmtebronnen onder de loep. De mogelijkheden die door wetenschappers worden aangedragen zijn: radioactieve processen, chemische processen en getijdenwerking.
Getijdenwerking
De laatste, de getijdenwerking, heeft te maken met het feit dat de planeet waar de maan bij hoort niet constant evenveel zwaartekracht uitoefent op de maan. Dit is vooral het geval als de maan niet steeds met dezelfde kant naar de planeet gericht staat of als de baan van de maan sterk elliptisch is. Als dat gebeurt, kan er in de maan wrijving optreden wat hem iets kan verwarmen. Door wetenschappers is deze getijdenwerking lang gezien als een van de meest kansrijke verklaring om de warmte van ijsmanen te verklaren. De drie genoemde manen staan echter constant met dezelfde kant naar de planeet toe gericht, net als onze maan constant met dezelfde kant naar de aarde gericht staat. Wetenschappers hebben met behulp van berekeningen gecontroleerd of de rotatie van de manen tot nog relatief recent anders kan zijn geweest. Dit blijkt niet het geval. Het is mogelijk dat de banen en rotatie iets schommelen, maar de sterkte van de schommelingen zijn zeer beperkt. De excentriciteit van de baan van Ariel bijvoorbeeld zou 10 tot 100 keer sterker moeten zijn geweest om de warmte te kunnen verklaren. Zo’n sterke excentriciteit wordt niet door waarnemingen bevestigd.
Radioactieve processen
Het aantal radioactieve isotopen op deze manen is beperkt, en wetenschappers zijn het er daarom over eens dat radioactief verval op deze manen niet toereikend is als verklaring voor de warmte.
Er zijn daarom ook andere processen, zoals chemische, verondersteld. Hoewel deze in theorie inderdaad warmte kunnen veroorzaken, blijken de kansrijke processen niet overeen te komen met de waarnemingen die zijn gedaan door sondes die naar de manen zijn gestuurd. De processen zijn daarmee niet realistisch. Experts die zich hebben bezig gehouden met Ariel erkennen dat zelfs met alle bekende mogelijke warmtebronnen bij elkaar de warmte van Ariel nog bij lange na niet verklaard kan worden. Zij noemen de warmte van Ariel daarom mysterieus.
Pluto
Overigens blijkt uit de recente observatie van Pluto door New Horizons dat zijn geologie ook niet verklaard kan worden in een miljarden jaren model. 2 Pluto heeft geen zware planeet waar hij omheen draait, en zijn maan Charon zorgt amper voor getijdenwerking.
