Voor de zeventiende eeuw werden de historiciteit van Adam en Eva, een jonge aarde en een wereldwijde vloed in de kerk en samenleving algemeen aanvaard. Maar toen nieuwe gegevens, onder andere door ontdekkingsreizen en heidense geschiedbeschrijving, bekend werden en vervolgens beek dat die in schril contrast stonden met de chronologie van de Bijbel, kwamen stoutmoedige denkers met de theorie van de pre-adamieten om de nieuwe gegevens in te passen. De stelling: Adam was niet de eerste mens, er was een hele groep van pre-adamieten die de aarde bevolkten voordat Adam geschapen werd.
David Livingstone beschrijft in zijn boek Adam’s Ancestors het fascinerende verhaal van deze theorie in al zijn facetten. Hij maakt daarbij gebruik van een schat aan primair bronmateriaal van vergeten personen in de geschiedenis van geloof en wetenschap. De belangrijkste stelling van Livingstone is dat de inpassing van de theorie van de pre-adamieten erg divers was. Afhankelijk van de wetenschappelijke, theologische, politieke en ideologische context werd deze theorie gebruikt voor verschillende doeleinden en op verschillende manieren. In negen hoofdstukken bespreekt Livingstone het ontstaan van deze leer in de vroege geschiedenis, maar ook de voortdurende verdediging ervan in de zeventiende eeuw door Isaac La Peyrère (voor La Peyrère, zie ook het werk van Richard Popkin). In die tijd werd dit gezien als enorme ketterij. Sinds die tijd bleef het pre-adamisme betwist, hoewel, als een kat met negen levens, werd deze stelling door anderen later gebruikt om de Schrift te harmoniseren met de opkomende wetenschappen, zoals bijvoorbeeld gebeurde in de etnologie. Ook gebruikten conservatieve christenen als B.B. Warfield en R.A. Torrey het pre-adamisme in hun benadering van de evolutietheorie van Darwin. Weer anderen pasten deze theorie toe voor racistische doeleinden. Lezers zullen in het boek geen duidelijke antwoorden vinden op de belangrijkste theologische vragen die naar boven komen, maar toch moeten we erkennen dat Livingstone een breed scala aan complex, vaak verwarrend, historisch materiaal verwerkt heeft in een zeer interessant en goed geïnformeerd historisch verslag.
Dit artikel is met toestemming vertaald en overgenomen uit Themelios. De volledige bronvermelding luidt: Madueme, H., 2010, Review Adam’s ancestors: Race, Religion and the Politics of Human Origins, Themelios 35 (1): 171.
