Kwikvergiftiging door industriële afvalwaterlozingen is één van de grootste bedreigingen voor de volksgezondheid en veiligheid in de Verenigde Staten. Zou de vernietigende kracht van de zondvloed destijds niet zoveel kwik in het milieu hebben gebracht dat het alles vergiftigde en leven onmogelijk maakte?
We horen vandaag de dag steeds vaker over kwikvergiftiging in verschillende landen. Kwik kan het water dat we drinken, de lucht die we inademen, en, vooral, de vis die we eten vervuilen. Alleen al in de laatste zestig jaar is het verantwoordelijk gebleken voor duizenden sterfgevallen wereldwijd en heeft het enorm veel kwalen veroorzaakt. Het gevaar van kwik heeft sommige sceptici ertoe bewogen te beweren dat de wereldwijde vloed zoals beschreven in Genesis zoveel kwik zou hebben vrijgemaakt dat dit het leven op aarde onmogelijk zou hebben gemaakt.
Kwik
Hoe moeten christenen tegen deze steeds kwestie aankijken? Allereerst moeten we wat algemene gegevens helder krijgen. Kwik (aangeduid met het symbool Hg) heeft twee eigenschappen waardoor het gevaarlijk kan zijn. Bij kamertemperatuur is het vloeibaar, wat maakt dat het gemakkelijk verdampt en bijgevolg makkelijk door de lucht verplaatst kan worden. Daarnaast vormt het sterke scheikundige verbindingen met zwavel. En zwavel komt voor in al onze lichaamseiwitten en andere voor het leven essentiële moleculen. Kwik vergiftigt door het aangaan van verbindingen met deze zwavelatomen in ons lichaam.
Heel kleine concentraties van kwik kunnen al giftig zijn. Vergiftiging veroorzaakt verschijnselen als geheugenverlies, geestelijke instabiliteit, trillen, maagpijn en uiteindelijk de dood. Kwik komt van nature voor in bepaalde gesteenten. Dit op zich roept bij creationisten al de interessante vraag op: behoort een giftig element als dit tot Gods goede schepping? De waarheid is dat kwik een opmerkelijk element is met tal van toepassingen. De moderne scheikunde vindt haar oorsprong deels bij alchemisten die werkten met kwik. De hele geschiedenis door is kwik belangrijk geweest in de industrie voor de vervaardiging van onder meer chloorgas, bestrijdingsmiddelen, tandvullingen, thermometers en spaarlampen.
De zondvloed liet massa’s kwik vrijkomen
De verwoestende krachten van de zondvloed deden een enorme hoeveelheid kwik ontsnappen naar de atmosfeer, zowel door (a) vulkaanuitbarstingen als (b) de vernieling van kwikhoudend gesteente.
Wat voorkwam dat dit kwik de wereldzeeën vergiftigde en leven onmogelijk maakte?
Terwijl de kwikvrijmaking omvangrijk was, schiep de zondvloed ideale omstandigheden om te zorgen dat het uit het milieu verdween. (1) Het meeste kwik zat in gesteente dat werd begraven voordat het kwik oploste. (2) De zeeën zaten vol plantenresten en zwavel, die het meeste kwik snel opnamen, en dat vervolgens naar de bodem zonk. In alle opzichten was de zondvloed een unieke gebeurtenis, niet alleen wat betreft vernietiging, maar ook wat betreft vernieuwingskracht.
Toch kan er nog steeds enig kwik in de oceaan opgelost zijn gebleven. Maar volgens Gods ontwerp duurt het erg lang voordat kwik in de voedselketen wordt opgenomen. Tegen de tijd dat het vissen kon hebben vergiftigd en dat mensen het binnen konden krijgen was het gevaar geweken.
Gevolgen van de zondvloed voor de kwikhuishouding
God schiep kwik tot nut voor de mens en ontwierp natuurlijke processen om de concentratie en vorm in het milieu te reguleren. Laten we om deze processen te begrijpen bekijken hoe kwik op betrekkelijk veilige niveaus bleef zelfs in de grootste natuurramp in de geschiedenis, de zondvloed.
Een wereldwijde overstroming zal op twee manieren kwik vrijmaken. Om te beginnen zou het veel van het gesteente dat de aarde bedekt verpulveren en daardoor mogelijk daarin opgeslagen kwik laten ontsnappen. Verder geloven de meeste creationisten dat er aanzienlijke vulkanische activiteit plaatsvond (zowel op het land als in zee) tijdens de zondvloed; en bij vulkaanuitbarstingen komt veel kwik vrij.
Zou de ontsnapping van zoveel kwik de wereld vergiftigen en haar voor Noach en de andere opvarenden van de ark onleefbaar maken? Het antwoord ligt in de chemische eigenschappen van kwik. Om leven te kunnen vergiftigen moest het oplossen in de vloedwateren. Een massief brok kwikrijk gesteente, meegesleurd door de vloedstromingen, zou je kwaad kunnen doen als het tegen je hoofd stootte, maar zou je niet vergiftigen. Het overgrote deel van het kwik in de geologische kolom komt voor als kwiksulfide, dat moeilijk oplost. Zelfs verhitting van een fijngestampt stuk kwiksulfide in zoutzuur zal slechts een klein gedeelte (minder dan 10%) doen oplossen. Het meeste kwik in de vloedwateren zal zodoende in het gesteente gevangen gebleven zijn, naar de bodem gezonken en vervolgens ingebed in nieuw gesteente, zonder ooit op te lossen en een vervuilingsgevaar te kunnen vormen. Toch moet het water een klein percentage kwik hebben opgelost. Vormde dat een wezenlijke dreiging? Nee; naar Gods ontwerp is niet alle kwik in dezelfde vorm geschapen.
In het milieu komt kwik hoofdzakelijk voor in drie vormen: ongeladen kwikdamp, positief geladen kwikatomen (2+, veelal opgelost in water) en kwikatomen met daaraan gebonden koolstof. De derde vorm, organokwik genoemd, is veel giftiger dan de andere vormen doordat de kans dat organismen het in hun lichaam opslaan groter is.
Op de meeste plaatsen is slechts een klein percentage (minder dan 20) van de totale hoeveelheid kwik van het gevaarlijke soort. Gewoonlijk komt kwik in de atmosfeer in de vorm van ongeladen atomen, hetzij door een vulkaan, hetzij door de activiteit van mensen zoals kolencentrales. Het kwik wordt dan omgezet in Hg2+ en valt met regen terug op het aardoppervlak. Sommige industrieën echter lozen met Hg2+ vervuild water rechtstreeks in het milieu.
Hoe dan ook, Hg2+ komt uiteindelijk terecht in het oppervlakte water. Het meeste zal óf een binding aangaan met zwavelatomen en zo kwiksulfide vormen, óf zich hechten aan rottende plantendelen en waarschijnlijk naar de bodem zinken, waar het zal worden afgedekt zonder dat grote problemen geeft.
Bacteriën zetten echter een deel van het kwik om in organokwik, en kleine waterorganismen eten de bacteriën. Wanneer grotere organismen de vervuilde beestjes opeten concentreert het organokwik zich in hun lijf. Deze beestjes worden vervolgens opgegeten door vissen. Hoe hoger je komt in de voedselketen, hoe groter de concentratie organokwik. Aan de top van de voedselpiramide staat de mens, die de organokwik-bevattende vissen eet, en vergiftigd wordt. Zulk voedsel vormt de voornaamste weg waarlangs kwik een gevaar kan worden.
Hoe dieper we de materie bestuderen, hoe meer blijkt dat het met het kwikgevaar tijdens en na de zondvloed meeviel. Slechts een heel klein deel van het gesteentekwik werd opgelost en slechts een klein deel daarvan werd omgezet in organokwik. Bovendien verloopt het hierboven besproken proces niet zo snel. Het is niet zo dat als het kwik in het water komt alles meteen doodgaat. Het werkt zich veeleer langzaam naar boven in de voedselketen om de organismen aan de top te vergiftigen.
Daar komt bij dat andere natuurlijke processen tijdens de zondvloed het milieu beschermden tegen het kwik. De vloedwateren moeten veel zwavel en dood plantaardig materiaal hebben bevat, welke beide kwik invangen. Gedurende de bijzondere zondvloedomstandigheden werd veel van het resulterende kwikhoudende plantenmateriaal en kwiksulfide snel begraven en omgezet in sedimentair gesteente. Het kwik bleef eenvoudigweg niet lang genoeg in circulatie om in beduidende hoeveelheden de voedselketen binnen te dringen. De eenvoudige processen die door Gods voorzienigheid in werking werden gesteld waren afdoende om de postdiluviale wereld te behoeden voor kwikvervuiling.1
Dit werkt in beginsel vandaag de dag nog steeds zo. Kwik kent een natuurlijke geologische cyclus en kan zich door het milieu verplaatsen in lage concentraties zonder iets te vergiftigen. Alleen als mensen zich onverantwoordelijk gedragen wordt kwik een bedreiging. Kwikvervuiling heeft drie hoofdoorzaken: kwikhoudend afvalwater wordt rechtstreeks in het milieu geloosd, zuur water stroomt door kwikhoudend afval van verlaten mijnen, of, vaker, industrieën blazen kwik de lucht in door verdamping of de verbranding van kolen en andere kwikhoudende materialen.
Kwikconcentraties zullen toenemen totdat natuurlijke processen niet langer in staat zijn er genoeg van af te voeren zoals God het bedacht heeft. Als dit gebeurt vereist goed rentmeesterschap dat wij ingrijpen.
God heeft in Zijn voorzienigheid kwik geschapen tot ons nut en zorgde voor natuurlijke processen om het evenwicht te bewaken. Wij, als gelovigen, moeten God danken voor deze gave, en een goed rentmeester zijn over wat Hij heeft verschaft.
Dit artikel is met toestemming vertaald en overgenomen uit Answers. De volledige bronvermelding luidt: Hutchison, A., 2010, Did Mercury Poisoning create a toxic flood?, Answers 5 (2): 70-73 (Artikel).
