Wat nu als de Bijbel waar is? Dan hebben mensen en dino’s gelijktijdig geleefd. Zijn daar dan ook verslagen van? Jazeker! Maar waarom wordt er dan nooit in die oude verslagen gesproken over dinosauriërs? Dat woord bestaat nog niet zo heel lang. Maar er wordt veelvuldig over Draken gesproken…
In de vorige delen van deze serie zijn wetenschappelijke1 en de archeologische2 argumenten voorbij gekomen waaruit blijkt dat dino’s nog helemaal niet zo lang geleden zijn uitgestorven, en dat mensen afbeeldingen van dinosaurus-achtige wezens hebben gemaakt. In dit deel komen een aantal beschrijvingen van dino’s aan bod, rechtstreeks uit geschiedkundige geschriften.
Waarom er geen dino’s in de Bijbel staan
“Hoewel je dus het woord dinosaurus niet in de historische geschriften tegenkomt lees je wel regelmatig over andere wezens die wel heel erg op dino’s lijken: draken.”
Draak = dinosaurus
Hoewel je dus het woord dinosaurus niet in de historische geschriften tegenkomt lees je wel regelmatig over andere wezens die wel heel erg op dino’s lijken: draken. De moderne representatie van een draak is een vuurspuwend, vliegend reptiel dat verzot is op goud (en de onfortuinlijke avonturier die denkt dat goud te kunnen stelen). Ze hebben een dikke huid, scherpe stekels en zijn nagenoeg onverslaanbaar.
Maar de beschrijving van de moderne draak komt vaak maar deels overeen met de draken uit de historische geschriften. Niet alle historische draken konden vliegen of vuur spuwen. Sommige liepen op vier poten, andere op twee. Sommige leefden op het land, andere in het water. Wat je ziet is dat de moderne draak een samenstelling is van al die verschillende historische draken.
Historische drakenverhalen
“Misschien wel het bekendste drakenverhaal is dat van Beowulf, een Oudengels heldendicht over een professioneel drakendoder die de Denen moet bevrijden van een monster genaamd grendel.”
Ziet de ‘vader van de geschiedenis’ ze vliegen?
Beowulf kun je nog wegzetten als een epos, een fictief heldendicht (ook al komen er volgens Cooper historische personen in voor). Maar hoe zit het met geschiedkundigen? Niet de hedendaagse historici: vroeger waren ze er ook. Een van de bekendste klassieke geschiedkundigen is Herodotus (4e eeuw v. Chr.), die van Cicero de titel ‘vader van de geschiedenis’ kreeg. In zijn boek Historiën (boek II, paragraaf 75) omschrijft hij hoe ibissen in de woestijn van Arabië in gevecht gaan met vliegende serpenten.5 Daarom is de ibis een heilige vogel voor de Egyptenaren. Hij omschrijft heel precies hoe die streek eruit ziet, en dat je daar nog steeds de beenderen van die vliegende slangen kunt zien, grote, kleine en nog kleinere. Herodotus beschrijft ook hoe die vliegende slangen eruit zien:
De gedaante van de slang is als die van de waterslangen, maar zij hebben geen veren op hun vleugels, maar die vleugels zijn precies als die van de vleermuis.6
Welke dieren uit de geschiedenis voldoen aan deze beschrijving van Herodotus? Het lijkt nog wel het meest op pterosauriërs, vliegende reptielen die met dino’s geassocieerd worden. Een slangachtig lichaam en vleermuisachtige vleugels. En ze komen voor in verschillende soorten en maten. De enige reden waarom de beschrijving van Herodotus niet geïnterpreteerd mag worden als een pterosaurus is omdat deze schepsels zo’n 65 miljoen jaar eerder zouden zijn uitgestorven.
Net zoals de westerlingen hebben de Chinezen ook een dierenriem met twaalf tekens. Maar waar die van ons elke maand wisselen is dat bij de Chinezen elk jaar. Van deze twaalf dieren zijn er elf die echt bestaan (rat, os, tijger, konijn, slang, paard, geit, aap, haan, hond en varken). Alleen het dier dat tussen konijn en slang in zit zou mythisch zijn: draak. En de draak is nu juist een van de bekendste symbolen van China. Zouden deze gestileerde, slangachtige wezens zijn gebaseerd op dinosauriërs? Er zijn redenen voor om dat aan te nemen. Bijvoorbeeld op basis van het reisverslag van de Italiaanse ontdekkingsreiziger Marco Polo (1254-1324). Hij is in de middeleeuwen naar het gesloten China gegaan en heeft zijn bevindingen opgetekend, ook over het bestaan van draken (hier weer serpenten genoemd)7:
Hier [in de provincie Karazan] worden enorme serpenten gezien, tien passen lang en met een omtrek van tien span. Aan het voorste gedeelte [van hun lichaam], bij hun kop, zijn twee korte poten, met elk drie klauwen als van een tijger, met ogen groter dan een brood van vier denari en erg fel [mogelijk: oplichtend, als de ogen van een kat]. De kaken zijn wijd genoeg om een mens door te slikken, de tanden zijn groot en scherp, en hun hele voorkomen is zo angstaanjagend dat noch een mens, noch welk dier dan ook ze kan benaderen zonder doodsangst uit te staan.8
Hij vervolgt zijn hoofdstuk met hoe mensen deze wezens vingen, dat hun gal gebruikt werd als medicijn en hun vlees hoog aangeschreven stond als lekkernij.Als je de omschrijving van Marco Polo leest doet dit denken aan allosaurus-achtige beesten. Er zijn ook verslagen bekend dat de Chinese keizer in 1611 iemand aanstelde als ‘drakenfokker’, en dat drakeneieren voor een hoge prijs verhandeld werden.9
Een kleine selectie
“Een mooi overzicht van deze (en andere) feiten is het boek Dragons or Dinosaurs? van Darek Isaacs.”
Dino’s in de Bijbel
Ik begon dit artikel met het feit dat het woord dinosaurus niet in oude Bijbelvertalingen voor kan komen. Toch staan er wel draken in de Bijbel genoemd. Vooral in de oudere vertalingen zie je dat. In de Statenvertaling komt draak ruim 30 keer voor (Abraham Trommius, Concordantie, 6e en 20e druk). In de Herziene Statenvertaling ligt dat aantal op zo’n 20, en in de NBV kom je draak alleen nog maar tegen als symbool voor de satan in Openbaring (en een verwijzing naar de Drakenbron in Nehemia). Even een kritische noot: dat een woord in bepaalde passages symbolisch wordt gebruikt betekent niet dat het in de hele Bijbel symbolisch is. Dat moet je afleiden aan de hand van de context. De vertalers van deze Bijbels hebben er dus voor gekozen om draak te mijden in hun werk. Dat zie je overigens ook terug bij de Engelse Bijbelvertalingen. Logisch, want draken zijn mythische wezens, en je wilt toch wel dat mensen de Bijbel gaan geloven. Maar dan ga je eraan voorbij dat er ook beschrijvingen van draken (of beter: dino’s) in de Bijbel staan, zoals de behemoth14 en de leviathan15 in Job16. In hoofdstuk 3 van het deuterocanonieke (of apocriefe) boek Toevoegingen aan Daniël doodt Daniël een draak in de tempel van de afgod Bel.17
Conclusie
In dit artikel heb ik me beperkt tot verslagen van Europese en Aziatische oorsprong, maar net als met de afbeeldingen van dino’s vind je dit soort verhalen over de hele wereld. Isaacs concludeert dat er ook opmerkelijke overeenkomsten zijn tussen de verslagen die, net als de afbeeldingen, niet op elkaar gebaseerd kunnen zijn. Ook heb ik mij beperkt door niet te uitgebreid in te gaan op de behemoth en leviathan. Zowel op basis van de wetenschap18, de afbeeldingen19 en nu ook de historische verslagen kun je concluderen dat mensen en dino’s elkaar gezien hebben. Dit is geen probleem voor het Bijbelse scheppingsmodel, maar wel voor naturalisten. Ze hebben hier wel weerwoorden op, maar dat zijn vaak ad hoc verklaringen.
Dit artikel is met toestemming van de auteur overgenomen. Het originele artikel is hier te vinden.
Voetnoten
- http://logos.nl/dinos-nog-niet-zo-lang-geleden-uitgestorven/
- http://logos.nl/dinos-nog-niet-zo-lang-geleden-uitgestorven-2/
- http://www.theologienet.nl/documenten/Cooper-vroegste%20historie%20Europa.pdf
- http://ebeowulf.uky.edu/ebeo4.0/CD/main.html
- http://www.koxkollum.nl/herodotus/frameset.htm
- Uit: Herodotus, Historiën, boek 2, paragraaf 76 Vertaling O. Damsté, Fibula, 3e druk 1974, p. 109.
- https://archive.org/stream/marcopolo00polouoft/marcopolo00polouoft_djvu.txt
- Uit: Marco Polo, The Travels of Marco Polo, hoofstuk XL Woodsworth, 1997, p. 152, eigen vertaling vanuit het Engels
- https://www.bol.com/nl/p/the-dragon-in-china-and-japan/1001004006901265/
- http://www.biblestudytools.com/history/flavius-josephus/antiquities-jews/book-2/chapter-10.html
- http://www.genesispark.com/exhibits/evidence/historical/dragons/
- https://www.bol.com/nl/p/dragons-or-dinosaurs-creation-or-evolution/1001004009988767/
- https://www.youtube.com/watch?v=IF7JUdWOwRw
- https://waaromschepping.wordpress.com/2016/01/23/grootste-dino-ooit-gevonden/
- http://creation.com/leviathan-real-or-symbolic
- http://herzienestatenvertaling.nl/teksten/job/40/
- http://www.bijbelencultuur.nl/bijbelboeken/toevoegingen-aan-daniel
- http://logos.nl/dinos-nog-niet-zo-lang-geleden-uitgestorven/
- http://logos.nl/dinos-nog-niet-zo-lang-geleden-uitgestorven-2/
Herodotus: “maar die vleugels zijn precies als die van de vleermuis”
GJvH: “Het lijkt nog wel het meest op pterosauriërs, vliegende reptielen die met dino’s geassocieerd worden. Een slangachtig lichaam en vleermuisachtige vleugels.”
Pterosauriërs hebben geen slangachtig lichaam, en geen vleermuisachtige vleugels. Het lijf van een pterosauriër heeft een grote bolle borstkas met klein bekken, in totaal een bol lijf. Vleermuisvleugels bestaan uit de hele hand, pterosauriërvleugels worden gesteund door de verlengde 4de vinger. [Zie:] https://nl.wikipedia.org/wiki/Pterosauri%C3%ABrs [Voor mij] staat [hier geen] reden waarom mensen en dino’s gelijk geleefd zouden hebben.
Ik kijk vaak naar programma’s van National Geographic (wild). Ik moet hier denken aan zo’n serie waarbij een man met gevaar voor eigen leven op zoek gaat naar monsters die het leven van dorpelingen in Azië en Afrika, gebieden waar veel gevaarlijke dieren voorkomen en mensen veel fantasie hebben en bijgelovig zijn. Het gaat altijd om een uit de kluiten gewassen bestaand dier dat door schemer, angst, de korte tijd van waarneming, kenmerken toegeschreven krijgt van een onbekend monster. Als zo’n schepsel gedood is of gevangen en wetenschappelijk beschreven kan worden, kan het dienen als een bewijs ergens van. “Niet” de beschrijvingen van bange dorpelingen. [We kunnen m.i. daarom beter] (…) wachten op echt fossiel [of] geologisch bewijs.
Hetty, wat dacht je van een dinoskelet met zacht weefsel, bloedvaten, botcellen en bloecellen? Met identificeerbare eiwitten erin? Kwalificeert dat als “echt fossiel of geologische bewijs”?
Peter:
“Herodotus: “maar die vleugels zijn precies als die van de vleermuis””
Herodotus heeft de dieren niet zelf gezien, alleen een stapel botten. Hij gaat af op beschrijvingen.
Het is ook leuk om te kijken naar: The Winged Snakes of Arabia and the Fossil Site of Makhtesh Ramon in the Negev
http://discovery.ucl.ac.uk/19841/2/Radner_WZKM%2097%20%282007%29%20Winged%20Snakes%20of%20Arabia.pdf
Daar gaat Karen Radner aan de hand van Herodotus op zoek naar de plaats waar die skeletten van gevleugelde draken gevonden zouden kunnen zijn. Ze komt op Makhtesh Ramon in de Negev, een wadi met fossielen. Er is ook een plaatje, fig 4b, van een fossiel dat een werkelijke kandidaat is voor de gevleugelde slang van Herodotus. Helemaal naar beneden doorscrollen.
Er zijn twee fragmentarische pterosauriërs bekend uit Israel, en geen enkele uit Arabië of Egypte. Zie het artikel: https://epub.ub.uni-muenchen.de/12007/1/zitteliana_2008_b28_05.pdf voor een lijst van pterosauriër vondsten. De voorpagina van dit artikel geeft een idee van hoe een pterosauriër er uit zag
Er is geen enkele reden om te denken dat de behemoth een draak of een dino is. Het zou een mythologisch wezen kunnen zijn, maar de beschrijving sluit nog het beste aan bij een nijlpaard. Tegen deze laatste optie wordt vaak ingebracht dat deze geen “staart als een ceder” heeft (Job 40:17). Het Hebreeuws van dit vers staat echter ook een andere vertaling toe: “hij maakte zijn staart stijf als een ceder”. ‘Staart’ is hier een eufemisme voor penis, zoals meerdere commentaren aangeven. Dit sluit aan bij het volgende deel van de vers: “de ‘gied’ van zijn ‘pachad’ zijn verstrengeld”. Het Hebreeuwse ‘gied’ wordt vaak vertaald met ‘pees’ of ‘zenuw’, maar kan mogelijk ook bloedvat betekenen (vgl. ook het Heb. ‘nasjef’). Pezen, zenuwen en bloedvaten lijken op elkaar, zowel door de huid heen als onder de huid. Het Hebreeuwse ‘pachad’ kan ‘dij’, maar ook ‘schaamstreek’ betekenen (zie o.a. de Statenvertaling). De Latijnse Vulgata heeft zelfs ‘testiculorum’ (zaadballen). Het tweede deel van dit vers kan dus heel goed op de schaamstreek slaan. Misschien gaat het hier om de verstrengelde bloedvaten die op een stijve penis duidelijk te zien zijn? De HSV-vertaling “de pezen van zijn dijen zijn samengevlochten” heeft in ieder geval geen duidelijke betekenis.
Deze omschrijving van het geslachtsdeel van de behemoth lijkt misschien vergezocht, maar een grote fallus is een teken van macht en vruchtbaarheid en heeft ook die betekenis in omliggende godsdiensten. Het past daarmee bij de rest van de omschrijving van de behemoth als een machtig dier.
Dankje. Erg interessant artikel.
Laten we even aannemen dat Bart Klink verklaring van Job 40: 11 en 12 klopt (hoewel Bart Ehrman waarschijnlijk pas zou overtuigd zou zijn als Bart Klink een ander voorbeeld zou kunnen noemen waarin ‘staart’ als eufemisme voor ‘penis’ wordt gebruikt). Volgens Bart zou de beschrijving dan passen bij een nijlpaard. Nu is een nijlpaard best een groot en sterk dier, maar om het ‘de voornaamste van Gods werken’ te noemen en ‘dieren’ (versterkend meervoud), is wel enigszins overdreven. De nijlpaard werd in de Oudheid namelijk gewoon gevangen, in tegenstelling tot de behemoth. Latere joodse tradities waren kennelijk glad vergeten dat het hier om een nijlpaard ging, want die reppen daar met geen woord over. Lees bijv. de beschrijving in (uit mijn hoofd) 3 Ezra eens. Ook de Septuaginta biedt een interessant perspectief, waar ik later meer over zal zeggen.
Beste Bart. Je uitleg is wel fantasievol maar zeker niet correct. Over het Hebreeuws kan ik niet oordelen, want ik ben evenmin als jij hebraïcus. Daarin is het volgen van de klassieke uitleg het veiligste. Echter:
1) Dieren hebben geen verstrengelde bloedvaten die bij erectie opvallen. Dit kan elke veehouder je vertellen.
2) Een geslachtsdeel is een teken van viriliteit, niet van kracht.
3) Je trekt één lijn van de Joods godsdienst naar de godsdienst van oud-testamentische omliggende volken. De Bijbel zelf is daarin antithetisch.