Geen creationistische consensus rond Homo erectus? – Hoe een scepticus door het gebruik van verouderde bronnen de plank misslaat

Dit artikel ondergaat volgende week nog een uitbreiding en een fine-tuning.

Sinds de vondst van de eerste fossielen van de Homo erectus, door Eugène Dubois is er discussie onder creationisten hoe de fossielen van de Homo erectus moeten worden geduid. Tenminste, dat beweerde een scepticus meerdere malen op onze Facebookpagina. Wanneer we de huidige creationistische literatuur bestuderen tekent zich een creationistische consensus rond deze mensensoort af: Homo erectus behoorde tot het mensenbaramin. Allereerst laat ik hieronder de scepticus aan het woord. Daarna weerleg ik de claim van de scepticus met behulp van de huidige creationistische literatuur.¹ In dit artikel gaat het niet om de juistheid van de claim ‘Homo erectus behoorde tot het mensenbaramin’, maar om de creationistische consensus rond deze claim.²

Citaat Gish

De bekende creationist, wijlen Duane Gish, concludeerde in zijn boek Evolution: the fossils still say NO! het volgende over de Homo erectus³:

“At this time, it is our opinion that some specimens attributed to Homo erectus, such as Java Man and Peking Man, are definitely from the ape family with no link of any kind to man. In other cases (some of which have not been described here), specimens have been attributed to Homo erectus which otherwise would have been attributed to Neanderthal Man if the authorities making this decision had not believed that the fossil creature was too old to have been Neanderthal Man. In these instances, as, for example, the very recend find by Walker and Leakey near Lake Turkana, it may bet hat the creature was fully human, Homo sapiens.”

De ‘claim’ van de scepticus

Een medecreationist gaf in de maand februari via onze Facebookpagina aan dat de H. erectus net als wij ‘zonen en dochters’ zijn ‘van Adam en Eva’. Een scepticus was het daarmee oneens en verwees naar Gish om te stellen dat deze medecreationist (zie hierboven) ‘geen idee’ heeft ‘van de creationisten (o.a. Gish) die menen dat H. erectus duidelijk een aap was’. Hij verwijst dan naar (het eerste deel van) het bovenstaande citaat. De scepticus doet hier aan quote mining, hij geeft slechts een deel van het citaat weer zodat er (bewust (?)) een eenzijdige indruk ontstaat. Het volledige citaat zoals hierboven is weergegeven laat zien dat Gish sommige vondsten van de Homo erectus ziet als ‘aap’, terwijl sommige vondsten geclassificeerd kunnen worden als ‘mens’. Of Gish daar ná 1995 nog anders over is gaan denken weet ik niet. Dezelfde scepticus gaf deze maand aan dat ‘over Homo erectus (…) zeker niet alle creationisten het eens’ zijn. Hij verwijst naar TalkOrigins (zie hieronder) ter onderbouwing van deze claim.⁴ De verwijzing naar Gish noemt een andere scepticus (in februari) dat er ‘niets dodelijker’ is ‘voor het creationisme dan dit’. Daarnaast verwijst deze scepticus (in augustus) net als de andere scepticus naar het TalkOriginsarchief. Geldt het citaat van Gish nog steeds voor creationisten? Is er geen creationistische consensus als het gaat om Homo erectus? Laten we naar de bronnen van de sceptici gaan.

TalkOrigins

De scepticus verwijst naar TalkOrigins, een website opgericht om creationistische ‘claims’ te weerleggen. Het valt op dat het TalkOrigins-archief sterk verouderde creationistische bronnen gebruikt. Van het artikel Creationist Arguments: Homo erectus dateert het laatste creationistische artikel uit 1994 (dat is maar liefst 26 jaar geleden).⁵ Van het artikel Comparison of all skulls dateert het laatste creationistische artikel uit 2005 (dat is 15 jaar geleden).⁶ Dat artikel echter ziet Homo erectus als mens. Het laatste artikel waarbij (sommige) schedels als ‘aap’ worden geclassificeerd dateert van 1998 (dat is maar liefst 22 jaar geleden). Zijn de artikelen bruikbaar voor de stelling dat de huidige creationisten het niet eens zijn over de classificatie van Homo erectus? Nee, tenzij er sinds die tijd niets nieuws meer is gepubliceerd over de Homo erectus. Maar dat laatste is zoals we hieronder kunnen zien niet het geval. In 1998 was er onder de creationisten, als ik TalkOrigins mag geloven⁷, geen consensus onder creationisten over de Homo erectus. De schrijvers van deze artikelen en boeken zijn ondertussen al erg oud of zelfs al overleden (in het geval van Cuozzo en Gish).

Creationistische consensus – of toch niet?

Hoe denkt de huidige generatie (sinds 2004) creationisten over de Homo erectus. Hieronder een korte literatuurstudie. Ik heb daarbij veel relevante creationistische literatuur opgezocht. Hieronder in citaatvorm (in de moedertalen Duits, Engels of Nederlands) de classificatie van de H. erectus. In het onderstaande overzicht gaat het mij er niet om of de citaten inhoudelijk correct zijn of dat een ‘consensus’ al dan niet gelijk staat met de waarheid. Het gaat mij er slechts om hoe mijn medecreationisten de Homo erectus classificeren ná 2004.

Michael Brandt

Michael Brandt schrijft in zijn boek Wie alt ist die Menschheit? (2015) op bladzijde 98 over de H. erectus⁸:

“Im Rahmen der Grundtypenbiologie wird die groβe morphologische Variabilität des Menschen im Paläolithikum (z.B. Homo erectus, Homo heidelbergensis, Homo neanderthalensis usw.) mit einen groβen genetischen Variabilitätspotential zur Anfangszeit begründet; durch fortlaufende Aussterbeereignisse ist es demnach im Laufe der Zeit reduciert worden.”

In een ander boek (Frühe Hominiden (2017)) schrijft Michael Brandt op bladzijde 105⁹:

“De unbestritten älteste fossile echte Mensch ist Homo erectus”

Hij gaat in dat hoofdstuk na of Homo erectus kon spreken. Hij komt tot een positieve conclusie. Ook in publicaties van 2013 laat Brandt zien dat Homo erectus een mens was.¹⁰

Christopher Rupe en John Sanford

In Contested bones (2017) schrijven Christopher Rupe en John Sanford op bladzijde 75 het volgende over de Homo erectus, na talloze argumenten aangehaald en gewogen te hebben¹¹:

“There is very strong evidence that the bones commonly referred to as Homo erectus are fully human individuals who suffered from various pathologies associated with such things as interbreeding, mutation, teratogens (development abnormalities), etc. (…) The ability of Erectus to sail (across 10-15 mile wide deep-water straits against strong ocean currents) speaks powerfully of human intelligence. Likewise, the controlled use of fire, sophisticated language, and paleoart reveal a human mind and soul. (…) For all these reasons, evolutionary paleo-experts known as “lumpers”, acknowledge that Erectus is a variant form of Homo sapiens. We agree!”

Alexander vom Stein

In het boek Creatio (2014), een Duits studieboek voor het voortgezet onderwijs, van Alexander vom Stein staat op bladzijde 193 een figuur waarbij Homo erectus wordt ingesloten. Het onderschrift luidt¹²:

“In den hier vertretenen Schöpfungs- und Flutmodellen werden alle fossilen und heute lebenden Menschen als Nachkommen der Familie Noachs gesehen. Durch lange Zeiten der Isolation konnten sich deutliche Unterschiede zwischen der verschiedenen Hauptformen herausbilden.”

De Homo erectus als afstammeling van Noach.

Patrick Nurre

In zijn boek Fossils, Dinosaurs and Cave Men (2015) gaat Patrick Nurre niet veel op de Homo erectus in. Wel bespreekt hij de vondst van Dubois en geeft aan dat bij Dubois bias hem verblindde. Hij schrijft op bladzijde 148 over de zogenoemde Java Mens onder andere¹³:

“Dubois immediately dubbed one of the tigh bones as Anthropopithecus erectus meaning upright, man-like ape. After some futher thought he recognized the evidence was scanty and the thigh bone was perfectly human-looking. He renamed it Pithecanthropus erectus, meaning upright ape men. (…) Then in 1950, ten years after his death, Dubois’ Pithecanthropus erectus was reclassified and renamed Homo erectus, meaning upright man.”

Vij Sodera

In One small Speck to man (2009) schrijft Vij Sodera op bladzijde 382 het volgende over Homo erectus¹⁴:

“So, in terms of brain size, skull shape and general skeletal form, Homo erectus falls comfortably within the modern human range. Furthermore, from the evidence of the bones alone, there is no valid reasun to suppose that there was any difference in the genes or in the number of chromosomes between modern humans and Homo erectus. (…) Since there is no scientific basis to consider those fossils commonly called ‘Homo erectus’ as anything other than fully human, the term should be dropped. A more respectful and appropriate term would be ‘sapien-erectus’.”

Reinhard Junker en Siegfried Scherer

In hun boek Evolutie het nieuwe studieboek (2010) laat de auteur op bladzijde 287 het volgende weten over de Homo erectus¹⁵:

“Het genus Homo komt vanaf de overgang van het Plio- naar het Pleistoceen ruwweg gesproken in drie morfologische basisvormen voor: H. ergaster/erectus, H. neanderthalensis en H. sapiens (…). Deze drie vormen kunnen op basis van hun kenmerken eenduidig tot de echte mens gerekend worden.”

Walt Brown

Walt Brown schrijft in zijn boek In the beginning (2008) over de H. erectus het volgende¹⁶:

“Many experts consider the skulls of Peking “man” tob e the remains of apes that were systematically decapitated and exploited for food by true man. Its classification, Homo erectus, is considered by most experts to be a category that should never have been created.”

Hij verwijst daarbij naar het boek van Bowden (1981) en een boek van Marcellin Houle en Henri V. Vallois (1957) en een artikel in Geotimes van 1992.

Randy Guliuzza

In het boek Creation Basics & Beyond (2013) schrijft de huidige directeur van Institute for Creation Research vanaf bladzijde 260 over de Homo erectus¹⁷:

“Fossil skeletons of both H. erectus and H. neanderthalensis are within the range of living humans, and all evidence suggests that both of these are so similar, they probably could have reproduced with H. sapiens (humans living today). (…) The “Neanderhals” and H. erectus were not “sub-humans” who lived before Adam, but were people lived after the Flood.”

Robert Carter en Emil Silvestru

In het boek Evolution’s achilles’ heels (2014) schrijft Robert Carter over de H. erectus¹⁸:

“Generally, humans are believed to have existed in Africa for som millions of years as Homo erectus”

Of Carter zelf de H. erectus ook als mens ziet wordt niet duidelijk. En ook niet uit de bijdrage van Emil Silvestru¹⁹, die voor de Homo erectus slechts verwijst naar de website van Creation Ministries International. Ook in een reactie op Joel Klenck (zie hieronder) wordt niet helemaal duidelijk hoe Carter Homo erectus ziet.²⁰

Edgar Andrews

Het lijkt erop dat Edgar Andrews de H. erectus als mens ziet. Hij schrijft namelijk in Wat is de mens? (2018) op bladzijde 191²¹:

“Zijn ontdekking werd ‘Javamens’ genoemd en werd gezien als een echte link tussen mensen en apen. Maar later werk toonde aan dat de resten veel minder aapachtig waren dan Dubois dacht, en ten slotte werden zij opnieuw geclassificeerd als Homo ergaster (werkende mens). De term ‘aapmens’ komt niet meer voor in de woordenlijst van de PA.”

Daarnaast citeert Andrews de bioloog Ernst Mayer die aangeeft dat er een grote kloof zit tussen de vroegste fossielen van Homo en de Australopithecus.

David Menton en Marvin Lubenow

In het boek Searching for Adam (2016) schrijft David Menton op bladzijde 260 over de Homo erectus²²:

“In general, H. erectus had human-like body proportions with relatively short arms and long legs compared tot he size of the torso.”

In hetzelfde boek is ook een heel hoofdstuk opgenomen van Marvin Lubenow over de neanderthalers. Hij schrijft daar op bladzijde 269 over de H. erectus²³:

These various fossil categories all show morphological consistency throughout their long history. The fossil record does not show them evolving from something into something else. Furthermore, anatomically modern Homo sapiens, Neanderthals, archaic Homo sapiens, and Homo erectus all lived as contemporaries at one time or another. (…) What the human fossil record shows is not evolution, but the vast genetic variety within the human family. Because of vastly smaller population sizes in the past, as well as much greater isolation of populations, the human genome allowed much greater variation within humankind in the past than it allows today.”

Marvin Lubenow schrijft in zijn boek Bones of contention (2007) vanaf bladzijde 127²⁴:

“The fact that Johanson believes that erectus and sapiens could mate if they were living at the same time is actually a confession, although he would deny it, that the two belong in the same species. Furthermore, the fossil record shows that Homo sapiens and Homo erectus were living at the same time. (…) When we compare the crania of Homo erectus with those of early Homo sapiens and Neanderthal, the similarities are striking. My own conclusion is that Homo erectus and Neanderthal are actually the same: Homo erectus is the lower end, with regard to size, of a continuum that includes Homo erectus, early Homo sapiens, and Neanderthal. (…) The horizontal continuum shows that anatomically modern Homo sapiens, Neanderthal, early Homo sapiens, and Homo erectus all lived as contemporaries over extended periods of time. The vertical continuum shows that as far back as the human fossil record goes, humans have not evolved from something else.”

Samen met John UpChurch schrijft David Menton in 2012 een artikel over ‘Cavemen’. Ze schrijven daar over de Homo erectus het volgende:

What’s truly incredible is how widespread these early humans were. The have built fires in the Middle East (as indicated by charred bones and plant remains), and they hunted across Asia and Europe, where we find many butcher sites and the stone tools they used. They ust have built seafaring vessels of some sort to reach the Indonesian islands against the currents. In fact, we find their fossils before any other human remains. So, we can safely say that their “primitive” ways got the pretty far. Not bad for a carless society. (…) These early settlers from Babel were fully human – making hand axes, burying their dead, and setting three continents.

Kurt Wise

Kurt Wise schrijft in zijn boek Something from nothing (2004) vanaf bladzijde 194 over de H. erectus²⁵:

“Ultimately, fossils dubbed Homo erectus and Homo sapiens are almost certainly humans who lived in the first couple of centuries after the Babel dispersion. The brain size indicated by these fossils overlaps the range found in modern man. The bones (aside from the skull) can hardly be distinguished from modern humans. One of the oldest Homo erectus skeletons is of what appears tob e (at modern maturation rates) a sixteen-year-old boy who as an adult would stand more than six feet tall.”

Ook in latere publicaties (2008, 2011) geeft Kurt Wise aan dat de Homo erectus een mens was.²⁶

Don Batten, David Catchpoole, Carl Wieland en Jonathan Sarfati

In hun boek Hoe bestaat het! (2009) schrijven de bovenstaande auteurs op bladzijde 153 over de H. erectus²⁷:

“Hun lichamen lijken op die van de hedendaagse mens, maar dan robuuster. Het hersenvolume valt binnen de bandbreedte van de hedendaagse mens, en onderzoek naar het binnenoor heeft aangetoond dat Homo erectus op dezelfde manier heeft gelopen als wij. De morfologie en archeologisch-culturele vondsten wijzen erop dat Homo erectus volledig mens was. Verscheidene evolutionisten zijn het er nu over eens dat erectus volledig mens is en zou moeten worden geschaard onder de Homo sapiens.”

In een ‘perspective’ in de tweede Journal of Creation van 2007 geeft Carl Wieland het volgende aan over de H. erectus²⁸:

However, in the biblical creation model, the evidence for both can be easily reconciled. Human types like erectus, Neandertal, ‘archaic sapiens’ and ‘moderns’ (like Cro-Magnon) are all part of the range of human variation in the descendants of Adam, after the Flood/Babel.

Paul Garner

Paul Garner schrijft in zijn boek The New Creationism (2009) vanaf bladzijde 236 over de H. erectus het volgende²⁹:

“It seems likely that Homo erectus, Homo ergaster, Homo floresiensis, Neanderthal man and certain of the Homo habilis fossils are members of the human baramin. They are united by skeletal structure, brain organization and culture. Even erectus/ergaster is associated with cultural remains suggestive of true humanity, such as tool manufacture, the controlled use of fire, the building of huts as dewellings and navigation of the sea in constructed vessels. Furthermore, in the fossil record there is no clear dividing line between Homo erectus and modern man; they appear to ‘grade’ into one and other. Thus we might conclude that these are all descendants of Adam, through Noah.”

William Stone

William Stone (pseudoniem) schrijft in Adam, the Fall, and Original sin (2014) op bladzijde 78 over Adam en de H. erectus het volgende³⁰:

“Where then do we place Adam? The step change from australopithecines to Homo suggests that Adam could be placed at the root of the Homo erectus/ergaster to Hom sapiens lineage around 1.8 million years ago. This is in contrast to Rana and Ross (2005) but in accordance with the “basic type” classification developed by Hartwig-Scherer (1998).”

Leonard Brand en Arthur Chadwick

De auteurs Leonard Brand en Arthur Chadwick schrijven in hun boek Faith, Reason, & Earth History (2016) op bladzijde 287³¹:

“Perhaps Neanderthal man and even Homo erectus were degenerate forms of humans, while Australopithecus was another form of ape. (…) A literal biblical creation indicates that human beings did not evolve from other primates, but we do not yet know what the proper interpretation is fors ome of the fossil hominoids.”

Het is jammer dat de auteurs verwijzen naar een creationistische bron van 1992 verwijzen, terwijl een nieuwere druk meer geeft over de Homo erectus.

Todd Wood

Zo rond 2010 begint Todd Wood zich bezig te houden met de classificatie van de mensachtigen en de methodische opbouw van een mensenbaramin. Hij schrijft in Answers Research Journal van 2010³²:

Nevertheless, among the most knowledgeable creationist scholars, there is a general consensus that the human holobaramin includes Homo sapiens, H. neanderthalensis, and H. erectus, that australopiths are apes, and that the status of H. habilis is uncertain.

We zien ook in de uitkomst van de methode dat Homo erectus clustert met bijvoorbeeld de Homo sapiens.

Wood schrijft in een paper (2016) over de vroege hominiden het volgende³³:

Whereas other creationists have taken a conservative approach to the human holobaramin and included only Homo sapiens, Neanderthals, and Homo erectus (following Lubenow), Wood 2010 results and the present study support including much more different forms in the human holobaramin.

Wood laat niet alleen zien dat de consensus onder de creationisten is dat Homo erectus tot het mensenbaramin hoort, maar dat hij zelf nog een ruimere opvatting heeft. Deze ruimere opvatting is uiteraard inclusief Homo erectus. Todd Wood heeft na 2010 veel geschreven over de classificatie van hominiden. Ook in 2016, 2017 laat hij weten dat de Homo erectus een mens was.³⁴

In 2016 schrijft hij samen met Joseph Francis het volgende in het boek What happened in the Garden over de Homo erectus³⁵:

We affirm that the category of humanity – defined as the natural descendants of Adam and Eve – is broader than modern Homo sapiens. Minimally, Neanderthals and Homo erectus are also human. (…) Given the near-unanimous consensus of creationists that all hominin fossils are post-Flood, we would infer that Neanderthals and Homo erectus represent populations of humans that dispersed from Babel immediately after the confusion of languages.

Casey Luskin

Ik weet momenteel niet precies waar Casey Luskin staat in het debat over de ouderdom van de aarde. Hij zet zich in ieder geval wel in voor de verdediging van discontinuïteit tussen apen en mensen. Hij schrijft in Theistic Evolution vanaf bladzijde 471 het volgende³⁶:

As noted, Leslie Aiello observes, “Australopithecines are like apes, and the Homo group are like humans”. According to Siegrid Hartwig-Scherer, the differences between human-like members of Homo such as erectus, Neanderthals, and us reflect mere microevolutionary effects of “size variation, climatic stress, genetic drift and differential expression of [common] genes.” Whether we are related to them or not, these small-scale differences do not show the evolution of human from non-human-like or ape-like creatures.

Daniel Biddle, David Bisbee en Jerry Bergman

De bovengenoemde auteurs schreven in Debunking Human Evolution Taught in our public school vanaf bladzijde 76 het volgende over de Homo erectus:

The bones in the Homo erectus classification are really nothing more than an example of human variability. The next time you visit a public place, take a good look at the people around you (politely, of course). You’ll see humans come in a wide variety of shapes and sizes.

Peter Line

Peter Line schrijft in de Technical Journal (een voorloper van Journal of Creation) van 2004 het volgende over de H. erectus³⁷:

Creationists reject the evolutionary timescale, but would agree with the evidence of interbreeding between ‘modern humans’ and ‘archaic’ humans (e.g. Neandertals, Homo heidelbergensis and Homo erectus) because we believe they all belong to the one species.

Hij geeft in dit artikel ook aan dat progressieve creationisten (zoals Hugh Ross) moeite zullen hebben met het inpassen van deze gegevens. In het eerste Technical Journal van 2005 verschijnen twee artikelen over de hominiden. In het eerste artikel concludeert Line³⁸:

Without the burden of having to fit fossils into an evolutionary scheme, there is no reason not to accept fossils such as those categorized as erectus, and Neandertals as belonging to the one human kind.

In het tweede artikel van Peter Line zien we onder een foto het volgende staan³⁹:

There is a huge morphological gap between the essentially modern human postcranial skeleton of erectus and that of the australopithecine postcranial skeleton, as represented by Lucy.

We kunnen nog meer aanhalen van Peter Line in 2006⁴⁰, 2007 (2x), 2010 (2x), 2013 (2x), 2018.⁴¹ gaf hij in Technical Journal en later in Journal of Creation aan dat de H. erectus een mens was.

Matthew Murdock

Matthew Murdock schrijft in Technical Journal in voetnoot 16 het volgende over H. erectus⁴²:

Quadrupedal apes would include Proconsul and Aegyptopithecus, while those walking bipedaly (in varying degrees) include Australopithecus, Paranthropus, Homo habilis and Homo erectus). While I understand calling Homo erectus an ape will be controversial to many in light of the work of Lubenow etc., I can substantiate this in future articles.

In het artikel zelf schaart Murdock Homo erectus ook onder de apen:

This feature is seen in all apes (including Australopithecines, Homo habilis, Homo erectus, etc.) but not seen in modern humans.

We zien hier dat er in 2004 een consensus begon af te tekenen door het werk van Lubenow.

In 2006 schrijft Murdock in Technical Journal het volgende⁴³:

The same can be said of other extinct species like Homo habilis and Homo erectus. It seems as if apes in the past australopithecines, Homo habilis and Homo erectus) were able to walk more upright than apes are able to do today.

Michael Oard

Michael Oard verwijst in het tweede Journal of Creation-nummer van 2009 naar de Homo erectus. Hij schrijft⁴⁴:

Overwhelmingly, the evidence is that Homo erectus as well as Neandertal man were fully human, the minor skeletal differences representing simply variation within the original created kind.

In 2005, 2012, 2013 en 2018 noemt Oard de Homo erectus een mens.⁴⁵

Anne Habermehl

In Answers Research Journal volgt Anne Habermehl de classificatie van Jack Cuozzo voor Homo erectus.⁴⁶ Ze geeft wel aan dat ze daarmee tegen de consensus van creationisten ingaat. Ze vraagt zich ook af waarom creationisten zo’n moeite hebben met het onderscheiden van ‘aap’ en ‘mens’ en dat die problemen verdwijnen als de H. erectus ook als aap wordt gezien:

Those problems are all solved if, like Cuozzo (1998, p. 101), we put H. erectus into the category of apes. This suggests that all the people who left Babel were Neanderthals who spread out in many directions to form the nations of Genesis 10; moreover, all peoples now living on earth are descended from Neanderthals.

Wanneer Todd Wood zijn analyse publiceert in Answers Research Journal houdt Anne Habermehl, in reactie op Todd Wood en in navolging van Jack Cuozzo, vol dat de H. erectus een aap is. Volgens Cuozzo (richting Habermehl) kunnen we de paleoantropologen niet vertrouwen.⁴⁷

Samen met Danny Faulkner presenteert ze voor een congres van de Creation Research Society. In de Creation Research Society Quarterly wordt een abstract gepubliceerd. Hieruit blijkt dat Habermehl de Homo erectus niet ziet als een mens.

Jean O’Micks

In het Answers Research Journal van 2016 lijkt Jean O’Micks rond de Homo erectus een slag om de arm te houden of dit soort ook een mensensoort is. Hij schrijft⁴⁸:

The wrist and palms resemble those of modern humans, yet the curved fingers also resemble that of a H. erectus specimen, which might be due to vitamin D deficiency. These evidences might suggest that H. naledi might be human, if H. erectus is also truly human.

En later schrijft hij in reactie op Todd Wood over de H. erectus⁴⁹:

Furthermore, H. erectus shows a significant, positive BDC with all other species in this group except H. heidelbergensis in the Wood study. This might be due to the fact that there are many fossil variants of H. erectus found across the globe, some of which belong to the baramin (H. sapiens + H. neanderthalensis + H. heidelbergensis), and some which resemble those of (H. naledi + H. habilis + A. sediba). Indeed, a future baraminology study might be warranted to define the exact baraminological status of H. erectus.

Deze slag om de arm blijft ook in 2017 aanwezig bij O’Micks.⁵⁰ Maar later in 2017 schrijft hij in Answers Research Journal, en daaruit blijkt dan weer dat hij de Homo erectus toch als mens ziet. Deze alinea wordt letterlijk herhaald in een boekbespreking die hij schreef samen met Tim Clarey⁵¹:

Only those members of the genus Homo are members of the human holobaramin, which have a world-wide geographical extent, such as modern humans, H. erectus, and H. neanderthalensis.

Ook in vervolgstudies zien we Homo erectus clusteren met onder andere de Homo sapiens.⁵²

Naomi Verboom

In Weet Magazine (2010) schrijft Naomi Verboom het volgende over de Homo erectus⁵³:

Er waren natuurlijk nog veel onduidelijkheden, omdat de vroegste mensenfossielen, bekend als Homo erectus, behalve de schedel moeilijk te onderscheiden zijn van de huidige mens. Er moest dus nogal wat veranderen in Australopithecus om te evolueren tot Homo erectus.

Gert-Jan van Heugten en Martine van Hartingsveldt

De bovenstaande auteurs schrijven in Weet Magazine (2014) het volgende over de Homo erectus⁵⁴

H. habilis, H. erectus en H. rudolfensis worden gezien als afzonderlijke ‘oermensen’. Een schedel, gevonden in Dmanisi (Georgië),
vertoont eigenschappen van alle drie de Homo-soorten. Daarom moeten deze drie soorten aan elkaar verwant zijn, zo concluderen David Lordkipanidze en zijn team in Science. Andere wetenschappers zien in Afrika echter juist bewijzen dat H. habilis, H. erectus en H. rudolfensis drie aparte soorten zijn. Je kunt hieruit afleiden hoe belangrijk het interpretatiekader is. De vondsten in Dmanisi laten zien dat er ook hier een duidelijke grens zit tussen de resten van mensen en van apen, en dat al deze ‘soorten’ mensen eigenlijk tot dezelfde soort behoren. Precies zoals je op basis van de Bijbel mag verwachten.

Klaas Roos

In een artikel voor Weet Magazine (2015) concludeert Klaas Roos het volgende over de Homo erectus⁵⁵:

Al met al lijkt het erop dat Homo erectus niet wezenlijk verschilde van de moderne mens. Een positief bewijs voor zijn spraakvermogen leveren de vondsten niet. Toch is er geen enkele reden om te denken dat Homo erectus fysiek niet in staat was om te spreken. Het is daarom niet onredelijk om te veronderstellen dat Homo erectus gewoon volwaardige talige vermogens had. Die conclusie past goed binnen een Bijbels scheppingsmodel. Er zijn geen redenen om Homo erectus te zien als een tussenvorm, als het gaat om het ontstaan van het menselijk spraakvermogen.

John UpChurch

In Answers Magazine schrijft John UpChurch over de Homo erectus het volgende⁵⁶:

Since no human fossils have been uncovered at the site, archaeologists can only assume what the inhabitants looked like, based on the other human fossils found in Ice Age (Pleistocene) sites, such as Homo erectus or so-calles “archaic Homo sapiens.”But even they realize that this is based on big assumptions.

Andrew Snelling en Mike Matthews

In een artikel van Andrew Snelling en Mike Matthews in Answers Magazine wordt verwezen naar de tijd wanneer de zogenoemde ‘cavemen’ leefden. In een kaartje wordt duidelijk dat de auteurs de Homo erectus als mens zien en dat deze na Babel zich verspreidde over de aarde in de zogenoemde IJstijd.⁵⁷

Colin Brown

In de Creation Research Society Quarterly schrijft Colin Brown over de H. erectus het volgende⁵⁸:

Many put Homo neanderthalensis as a sub-species or race of Homo sapiens. These fossils leave us with the strong possibility that Homo sapiens actually gave rise to Homo erectus, the reverse of conventional ideology.

Colin Brown heeft in latere publicaties (2005, 2007 (al wordt het in deze publicatie niet helemaal duidelijk), 2008, 2012) ook laten weten dat H. erectus een mens is. Hij heeft een eigen model dat aangeeft dat de Homo sapiens de oorspronkelijke mens is en dat de Homo erectus uit de H. sapiens is voortgekomen.

Joel Klenck

In Creation Research Society Quarterly (2010) schrijft Joel Klenck een uitgebreid artikel over hominiden. Hij schrijft onder andere over de H. erectus:

The emergence of the Nephilim after the descendants of Adam began to populate the earth accounts for the subsequent variation in the range of human morphological and cultural traits, as exemplified by most skeletons and assemblages attributed to H. habilis, H. rudolfensis, H. ergaster, H. erectus, H. antecessor, H. heidelbergensis, H. neanderthalensis, H. floresiensis, and other non-modern human populations. The latter attributions represent original
Nephilim populations or hybrid groups where Nephilim populations interbred with descendants of Adam, which had, until that time, been minimally affected by Nephilim genetic ancestry.

Dit is een nieuw gezichtspunt in de discussie. De H. erectus wordt dan wel gezien als mens, maar dan een Nefilim uit Genesis 6.⁵⁹ Later verschijnt er in Creation Research Society Quarterly nog een abstract van een lezing gehouden op een congres van de Creation Research Society.⁶⁰ Klenck reageert in een later nummer op de reactie van Robert Carter.⁶¹

Consensus

We zien dat er een creationistische consensus is rondom de classificatie van de Homo erectus. Afwijkingen van deze consensus door sommige creationisten (bijv. Walt Brown) kan worden verklaard door het gebruik van verouderde bronnen. Met verouderde literatuur bedoel ik literatuur voor het jaar 2000. De huidige generatie creationisten geeft aan dat de Homo erectus behoorde tot het mensenbaramin. Dat geldt zelfs voor de meest conservatieve benadering. Hieronder wordt een tabel weergegeven met de keuze die de academisch gevormde creationisten maken als het gaat om de Homo erectus, deze keuze is geen arbitraire keuze, maar is gemaakt op basis van verschillende lijnen van evidentie. De laatste kolom geeft de datum van de laatste publicatie weer waarin iets wordt gezegd over de classificatie van de Homo erectus. Op dit moment van schrijven (d.d. 14-8-2020) staan er in de onderstaande tabel 43 personen die een uitspraak of een heel onderzoek hebben gedaan naar de classificatie van de Homo erectus. De consensus rond het menszijn van de Homo erectus is onder creationisten na aanleiding van de onderstaande tabel 81%. De mensen die neigen naar het label ‘mens’ voor Homo erectus is 5%. Van 5% van de auteurs is de mening rond het menszijn van de Homo erectus onbekend. 9% van de auteurs meent dat de Homo erectus een aap was.

Tabel

Literatuur

• Andrews, E., 2018, Wat is de mens? Adam, Alien of Aap? (Zelhem: Uitgeverij Maatkamp). Dit boek wordt ook in onze webshop te koop aangeboden.
• Batten, D., Catchpoole, D., Wieland, C., Sarfati, J., 2009, Hoe bestaat het! 60 vragen over schepping, evolutie en de Bijbel (Utrecht: De Banier). Dit boek wordt ook in onze webshop te koop aangeboden.
• Biddle, D.A., Bisbee, D.A., Bergman, J., 2016, Debunking Human Evolution Taught in our Public Schools. A Guidebook for Christian Students, Parents, and Pastors (Genesis Apologetics).
• Brand, L., Chadwick, A., 2016, Faith, Reason & Earth History. A Paradigm of Earth and Biological Origins by Intelligent Design. 3rd Edition (Berrien Springs: Andrew University Press).
• Brandt, M., 2013, Stone Tools From the Early Tertiary in Europe – A Contradiction to any Evolutionary Theory About the Origin of Man and to Long Geological Periods of Time, Answers Research Journal 6: 231–264.
• Brandt, M., 2015, Wie alt ist die Menschheit? Demographie und Steinwerkzeuge mit überraschenden Befunden (Holzgerlingen: SCM Hänssler).
• Brandt, M., 2017, Frühe Homininen. Eine Bestandsaufnahme anhand fossiler und archäologischer Zeugnisse (Holzgerlingen: SCM Hänssler).
• Brown, C. 2004, Could Fossil Homo sapiens from Spain Provide Answers to the Past?, Creation Research Society Quarterly 41 (1): 73.
• Brown, C., 2005, A View of Fossil Homo sapiens from “Far Back” in Africa, Creation Research Society Quarterly 42 (3): 206.
• Brown, C., 2007, Homo floresiensis: “The Hobbit”, Creation Research Society Quarterly 44 (1): 67.
• Brown, C., 2008, The Fossil Jaw that Could Change Everything, Creation Research Society Quarterly 44 (4): 322.
• Brown, C., 2012, The Original Type of Man Identified, Creation Research Society Quarterly 49 (2): 157.
• Brown, W., 2008, In the Beginning. Compelling Evidence for Creation and the Flood (Phoenix: Center for Scientific Creation).
• Carter, R., 2011, Nephilim vs. Modern Man? A Critique, Creation Research Society Quarterly 48 (1): 64-68.
• Carter, R., 2014, Genetics and DNA, in: Carter, R. (Ed.), Evolution’s Achilles’ Heels. 9 Ph.D. scientists explain evolution’s fatal flaws – in areas claimed to be its greatest strengths (Powder Springs: Creation Book Publishers).
• Garner, P., 2009, The New Creationism. Building scientific theories on a biblical foundation (Darlington: Evangelical Press).
• Gish, D.T., 1995, Evolution: the fossils still say NO!/em> (El Cajon: Institute for Creation Research).
• Guliuzza, R.J., 2013, Developing a sensible approach to Human Origins Research, Part 2: Understanding the Fossils, in: Morris III, H., Morris, J.D., Lisle, J., Johnson, J.J.S., Jeanson, N., Guliuzza, R., Tomkins, J., Hebert, J., Sherwin, F., Thomas, B., Creation Basics & Beyond. An In-Depth Look at Science, Origins and Evolution (Dallas: Institute for Creation Research).
• Habermehl, A., 2010, Those Enigmatic Neanderthals, Answers Research Journal 3: 1-21.
• Habermehl, A., 2010, Baraminological Analysis Places Homo habilis, Homo rudolfensis, and Australopithecus sediba in the Human Holobaramin: Discussion, Answers Research Journal 3: 153-158.
• Habermehl, A., Faulkner, D., 2010, Some Perspectives on
  Neanderthals: What Do They Mean for the YEC Model?, Creation Research Society Quarterly 46 (3): 232.
• Heugten, G.J.H.A., van, Hartingsveldt, M. van, 2014, Er was één mens, Weet 28: 12.
• Junker, R., Scherer, S., 2010, Evolutie. Het nieuwe studieboek (Urk: De Oude Wereld). Dit boek wordt ook in onze webshop te koop aangeboden.
• Klenck, J.D., 2010, A Genesis Model for the Origin, Variation, and Continuation of Human Populations, Creation Research Society Quarterly 47 (2): 111-137.
• Klenck, J.D., 2011a, Genesis Model for the Origin,
  Variation, and Continuation of Human Populations, Creation Research Society Quarterly 47 (3): 230.
• Klenck, J.D., 2011b, Genesis Model and the Necessity for Post-Morris Paradigms, Creation Research Society Quarterly 48 (1): 68-76.
• Line, P., 2004, Out of Africa ‘assimilation’ spells trouble for progessive creationists, Technical Journal 18 (3) 12-13.
• Line, P., 2005a, Fossil evidence for alleged apemen — Part 1: the genus Homo, Technical Journal 19 (1): 22-32.
• Line, P., 2005b, Fossil evidence for alleged apemen — Part 2: non-Homo hominids, Technical Journal 19 (1): 33-42.
• Line, P., 2006, ‘Giants’ in the land: an assessment of Gigantopithecus and Meganthropus, Technical Journal 20 (1): 105-108.
• Line, P., 2007a, Inconvenient Neandertaloids, Journal of Creation 21 (1): 15-19.
• Line, P., 2007b, New study claims hobbit was a new species, Journal of Creation 21 (2): 11-13.
• Line, P., 2010a, Australopithecus sediba – no human ancestor, Journal of Creation 24 (2): 9-11.
• Line, P., 2010b, Homo gautengensis – new species of alleged apeman is just another australopith, Journal of Creation 24 (3): 3-5.
• Line, P., 2013, Sorting ‘early’ Homo, Journal of Creation 27 (1): 13-15.
• Line, P., 2013, Explaining robust humans, Journal of Creation 27 (3): 64-71.
• Line, P., 2018, Paleoanthropology in Australia – Homo erectus and modern human origins, Journal of Creation 32 (3): 88-96.
• Lubenow, M., 2007, Bones of Contention. A Creationist Assessment of Human Fossils. Revised and Updated (Grand Rapids: Baker Books).
• Lubenow, M., 2016, Neanderthals: Our Worthy Ancestors, in: Mortenson, T. (Ed.), Searching for Adam. Genesis & the Truth About Man’s Origin (Green Forest: Master Books).
• Luskin, C., 2017, Theistic Evolution. A Scientific, Philosphical, and Theological Critique (Wheaton: Crossway).
• Menton, D., 2016, Did Humans Really Evolve from Ape-like Creatures?, in: Mortenson, T. (Ed.), Searching for Adam. Genesis & the Truth About Man’s Origin (Green Forest: Master Books).
• Menton, D., UpChurch, J., 2012, Who were Cavemen. Finding a home for Cavemen, Answers 7 (2): 44-49
• Murdock, M., 2004, Sahelanthropus tchadensis — the ambiguous ape, Technical Journal 18 (3): 110-115.
• Murdock, M., 2006, These apes were made for walking: the
  pelves of Australopithecus afarensis and Australopithecus africanus, Journal of Creation 20 (2): 104-112.
• Nurre, P., 2015, Fossils, Dinosaurs and Cave Men. A Biblical View. A Semester Study (Bothell; Northwest Treasures).
• Oard, M.J., 2005, Book review, Creation Research Society Quarterly 42 (1): 79.
• Oard, M.J., 2009, New footprints from Ileret, Kenya, Journal of Creation 23 (2):3-4.
• Oard, M.J., 2012, Post-Flood man is becoming smarter and more human, Journal of Creation 26 (1): 3-4.
• Oard, M.J., 2013, Post-Flood man continues to become smarter, Journal of Creation 27 (3): 3.
• Oard, M.J., 2018, Humans produced fire more than one million years ago?, Journal of Creation 32 (3): 9-11.
• O’Micks, J., 2016a, Homo naledi Probably Not Part of the
  Human Holobaramin Based on Baraminic Re-Analysis Including Postcranial Evidence, Answers Research Journal 9: 263–272.
• O’Micks, J., 2016b, Reply to “Taxon Sample in Hominin Baraminology: A Response to O’Micks”, Answers Research Journal 9: 373–375.
• O’Micks, J., 2017a, Rebuttal to “Reply to O’Micks Concerning the Geology and Taphonomy of the Homo naledi Site” and “Identifying Humans in the Fossil Record: A Further Response to O’Micks”, Answers Research Journal 10: 63–70.
• O’Micks, J., 2017b, Further Evidence That Homo naledi Is Not a Member of the Human Holobaramin Based on Measurements of Vertebrae and Ribs, Answers Research Journal 10: 103–113.
• O’Micks, J., 2017c, Likely Discontinuity Between Humans and Non-Human Hominins Based on Endocranial Volume and Body Mass with a Special Focus on Homo naledi—A Short Analysis, Answers Research Journal 10: 241–243.
• O’Micks, J., Clarey, T.L., 2017, Book Review of Almost Human, the Astonishing Tale of Homo naledi and the Discovery that Changed our Human Story, by Lee Berger and John Hawks, Answers Research Journal 10: 187–194.
• Roos, K., 2015, Babbelende oermens. Kon Homo erectus spreken?, Weet 31: 36-39.
• Rupe, C., Sanford, J., 2017, Contested Bones (FMS Foundation).
• Silvestru, E., 2014, The Fossil Record, in: Carter, R. (Ed.), Evolution’s Achilles’ Heels. 9 Ph.D. scientists explain evolution’s fatal flaws – in areas claimed to be its greatest strengths (Powder Springs: Creation Book Publishers).
• Snelling, A.A., Matthews, M., 2012, When did Cavemen Live. Finding a Home for Cavemen, Answers 7 (2): 50-55.
• Sodera, V., 2009, One small Speck to Man. The evolution myth. 2nd Edition Revised and Expanded (Vij Sodera).
• Stein, A. vom, 2014, Creatio. Biblische Schöpfungslehre (Lychen: Daniel-Verlag).
• Stone, W., 2014, Adam and Modern Science, in: Madueme, H., Reeves, M. (Eds.), Adam, The Fall, and Original Sin. Theological, Biblical, and Scientific Perspectives (Grand Rapids: Baker Academic).
• UpChurch, J., 2011, Setting Up Camp After Babel, Answers 6 (1): 36-37.
• Verboom, N., 2010, Australopithecus sediba
  gevonden in grotten bij Johannesburg, Weet 3: 29-31.
• Wieland, C., 2007, Hofmeyr man – another African ‘missing link’?, Journal of Creation 21 (2): 9-10.
• Wise, K.P, 2008, Lucy Was Buried First. Babel Helps Explain the Sequence of Ape and Human Fossils, Answers 3 (2): 66-67.
• Wise, K.P., 2011, Lucy Was Buried First. Babel Helps Explain the Sequence of Ape and Human Fossils, Answers 6 (3): 94-97.
• Wise, K.P., Richardson, S.A., 2004, Something from Nothing. Understanding what you believe about creation and why (Nashville: Broadman & Holdman Publishers).
• Wood, T.C., 2010, Baraminological Analysis Places Homo habilis, Homo rudolfensis, and Australopithecus sediba in the Human Holobaramin, Answers Research Journal 3: 71-90.
• Wood, T.C., 2016, An Evaluation of Homo naledi and “Early” Homo from a Young-Age Creationist Perspective, Journal of Creation Theology and Science Series B: Life Sciences 6:14-30.
• Wood, T.C., 2017, Identifying Humans in the Fossil Record: A Further Response to O’Micks, Answers Research Journal 10: 57–62.
• Wood, T.C., Francis, J.W., 2016, Adam and the Animals, in: Chou, A. (Ed.), What happened in the garden. The reality and Ramifications of the Creation and Fall of Man (Grand Rapids: Kregel Publications).

1. Voor mensen die menen dat het zonde van de tijd is om zo uitgebreid op een scepticus in te gaan ter geruststelling het volgende: ik gebruik het verzamelde materiaal rondom de Homo erectus ook in de creationistische museumgids voor Naturalis. Zie voor dit project hier.
2. Consensus zegt overigens weinig over het waarheidsgehalte van de claim.
3. Gish 1995, blz. 304.
4. Zie in het vervolg waarom dit niet gebruikt kan worden voor de huidige generatie creationisten.
5. Zie voor het artikel: http://www.talkorigins.org/faqs/homs/a_erectus.html.
6. Zie voor het artikel: http://www.talkorigins.org/faqs/homs/compare.html.
7. Ik heb geen enkele referentie daarvan gecheckt.
8. Brandt 2015, blz. 98.
9. Brandt 2017, blz. 105.
10. Brandt 2013.
11. Rupe & Sanford 2017, blz. 75.
12. Stein 2014, blz. 193.
13. Nurre 2015, blz. 148.
14. Sodera 2009, blz. 382.
15. Junker & Scherer 2010, blz. 287.
16. Brown 2008, blz. 13 en 69.
17. Guliuzza 2013, blz. 260-261.
18. Carter 2014, blz. 71.
19. Silvestru 2014, blz. 145.
20. Carter 2011.
21. Andrews 2018, blz. 191.
22. Menton 2016, blz. 260.
23. Lubenow 2016, blz. 269.
24. Lubenow 2007, blz. 127.
25. Wise & Richardson 2004, blz. 194.
26. Wise 2008, 2011.
27. Batten et al. 2009, blz. 153.
28. Wieland 2007.
29. Garner 2009, blz. 236.
30. Stone 2014, blz. 78.
31. Brand & Chadwick 2016, blz. 287.
32. Wood 2010.
33. Wood 2016.
34. Wood 2016, 2017.
35. Wood & Francis 2016.
36. Luskin 2017, blz. 471-472.
37. Line 2004.
38. Line 2005a.
39. Line 2005b.
40. Line 2006.
41. Line 2007a, 2007b, 2010a, 2010b, 2013.
42. Murdock 2004.
43. Murdock 2006.
44. Oard 2009.
45. Oard 2005, 2012, 2013, 2018.
46. Habermehl 2010a.
47. Habermehl 2010b.
48. O’Micks 2016a.
49. O’Micks 2016b.
50. O’Micks 2017a.
51. O’Micks 2017b, O’Micks & Clarey 2017.
52. O’Micks 2017c.
53. Verboom 2010.
54. Heugten & Hartingsveldt 2014.
55. Roos 2015.
56. UpChurch 2011.
57. Andrews & Matthews 2012.
58. Brown 2004.
59. Klenck 2010.
60. Klenck 2011a.
61. Klenck 2011b.