Donderdag 24 september organiseert uitgeverij Jongbloed in samenwerking met de Evangelische Hogeschool te Amersfoort het symposium ‘Schepping en evolutie – wat vertellen we onze kinderen?’. De bijeenkomst is naar aanleiding van het nieuw te verschijnen boek ‘Het geheime logboek van topnerd Tycho’ dat kinderboekenschrijver Corien Oranje en wetenschapper Cees Dekker samen schreven. Ze geloven in de juistheid van de evolutietheorie. Volgens hen heeft God evolutie gebruikt.
Met het organiseren van dit podium lijkt de EH af te stappen van haar roots: de school werd mede opgericht als tegenbeweging op het evolutionisme. Op het Christelijk Informatie Platform (CIP.nl) verschenen over het boek en het symposium al twee artikelen. Onder de artikelen ontstond een stevige discussie in de comments.1 Ook verscheen er een artikel in het Nederlands Dagblad over het boek.2
Na alle artikelen en comments gelezen te hebben blijven de volgende vragen hangen:
- Waarom organiseert de EH een dergelijk symposium?
- Mag je nog in schepping geloven?
We proberen deze vragen hieronder te beantwoorden.
Waarom organiseert de EH een dergelijk symposium?
Els van Dijk, directeur van de EH, zegt hierover het volgende: “[…] er zijn mensen die zeggen dat schepping en evolutie niet samen kunnen. Maar er zijn ook oprechte en diep gelovige mensen die denken dat het wél kan. En het is nu echt de tijd dat die mensen naar elkaar leren luisteren. Misschien hebben wij wel juist daarom gekozen om mee te werken aan dit symposium.”3
Dus de EH werkt mee aan het symposium om “mensen naar elkaar te leren luisteren”? Dat klinkt wat vreemd. Een creationistische bijdrage tijdens dit symposium wordt namelijk door de EH niet op prijs gesteld, omdat het hier om de presentatie van een boek gaat en niet om een debat tussen evolutionisten en creationisten.4 Dit laatste kan ik begrijpen: op de presentatie van een boek verwacht je niet dat “tegenstanders” van dit boek ook een podium wordt verleend. Dan blijft wel de vraag wat mw. Van Dijk bedoelt met de zinsnede dat “het nu echt de tijd [is] dat die mensen naar elkaar leren luisteren”. Wie moet er luisteren naar wie? In dit geval kennelijk de creationist naar de evolutionist. Cees Dekker windt er in ieder geval geen doekjes om dat hij “nog veel meer had willen drammen” dan in het boek gebeurt.5 Neigt de EH naar het standpunt dat Rolie Barth eens in het ND opperde: “erken de evolutie en praat dan over schepping”?6 Het feit dat Els van Dijk spreekt over “het gegeven dat de wereld door evolutie is ontstaan”, lijkt daar wel op te wijzen. Of komt er ook nog een mogelijkheid waarbij de evolutionist naar de creationist moet luisteren? We wachten af…
Mag je nog in schepping geloven?
Vaak wordt evolutie gepresenteerd als een voldongen feit, iets dat uitgebreid is bewezen en daarom niet te ontkennen valt. Er wordt over evolutie gesproken alsof dit gelijk staat aan wetenschap. Op die manier worden Bijbel en wetenschap tegen elkaar uitgespeeld en wordt het standpunt van creationisten als anti-wetenschappelijk afgeschilderd. Ook in de huidige discussie wordt dit beeld neergezet. In het artikel in het ND van 18 september vraagt de interviewer bijvoorbeeld aan Cees Dekker: “Veel mensen hebben er niet zo’n studie van gemaakt. Ergert u zich aan mensen die zomaar wat roepen in dit debat?” Waarop Cees Dekker reageert: “Ik doe mijn best me niet te ergeren. Maar het zit me wel dwars als mensen kennis niet serieus nemen. Kijk, ik neem het niemand kwalijk als hij of zij zich niet verdiept in hoe de wereld is ontstaan, maar als je dan vervolgens wel een sterke, niet zo gegrondveste mening gaat verkondigen…”.7 Natuurlijk is het prettig om met mensen te discussiëren die hun mening goed kunnen onderbouwen, dat geldt voor beide kanten, maar met deze opmerking wordt de indruk gewekt dat het met name de creationisten zijn, die zomaar iets roepen. En dat terwijl er toch ook wetenschappers zijn die ervan overtuigd zijn dat de feiten die zij in hun eigen vakgebied tegenkomen veel meer stroken met een jonge schepping.
Het duo Dekker en Oranje wekt echter de indruk dat het vooral de “onwetenden” zijn die kritiek hebben; en niet zomaar kritiek: Corien Oranje vat het commentaar op het artikel over haar en haar boek op CIP als volgt op: “Mensen denken echt dat je geen christen kunt zijn als je de evolutietheorie accepteert.”8 Het gaat hier echter niet om een kwestie van behoud: we zijn behouden door Jezus te erkennen als gestorven en opgestane Heer.9 En een dergelijke polarisatie herken ik ook nauwelijks in de commentaren. Ik lees in de commentaren vooral terug of en waarom men het al of niet met haar eens is. Soms worden deze meningen goed onderbouwd, soms ook niet. Wat dat betreft vraag ik me af waarom Corien Oranje zich zo aangevallen voelt op haar geloof. Het lijkt er bijna op, dat zij een gesprek over schepping weet te waarderen, als er maar niet aan haar geloof (dat dit miljarden jaren duurde) wordt getwijfeld. Ook Cees wil liever niet inhoudelijk ingaan op de vraag waarom je zou moeten geloven in evolutie.10 Liever slaan ze die vraag over en gaan meteen door naar “hoe we met kinderen over Gods scheppingswerk praten”. En daarmee lijkt het alsof het vooral voor Cees en Corien zelf taboe is om over het hoe en waarom van evolutie en de Bijbel te praten. Kennelijk moet die discussie koste wat kost de mond worden gesnoerd.11 Ik vraag me af waarom… Zou het kunnen zijn omdat de pijlen van “de wetenschap” toch niet allemaal zo onverdeeld naar evolutie en miljarden jaren wijzen?
Wat is waar?
Voor mij blijft voor alles deze vraag belangrijk. Heeft wetenschap hierover het laatste woord? En zijn we nu werkelijk zo ver gevorderd dat we het nu ècht weten? Dachten we dat enkele honderden jaren geleden niet ook al? En toch “weten” we nu heel andere dingen dan we toen voor waar hielden. Hoewel sommigen ons graag doen geloven dat evolutie nu toch echt onontkoombaar is vastgesteld, lijken juist de nieuwste gegevens uit de biologie meer te stroken met een jonge, geschapen wereld, dan met één waarbij het miljoenen jaren heeft geduurd voordat het leven er zo uitzag als nu.12
Wat dat betreft blijf ik me verbazen over het gemak waarmee evolutionistische gelovigen over de onzekerheden (lees: onmogelijkheden) van de door hun zo gekoesterde theorie heen stappen, het liefst net doen of die onzekerheden er niet zijn. Ook verbaas ik me over het gemak waarmee vervolgens allerlei geloofswaarheden opnieuw worden geïnterpreteerd. Is dit een zoektocht naar waarheid? Of is dit een roep om respect van het wetenschappelijk establishment?
Leestip: reacties/recensies op Het geheime logboek van topnerd Tycho
- Een recensie van Jan van Meerten: Funest voor het kinderlijke geloof
- Een recensie van Dirk van Genderen: Strijd om de schepping
- Een recensie van Marc de Vries en Roel Kuiper: Kinderboek over evolutie verzet de theologische bakens vrij grondig
- Een reactie op het symposium op de EH: Symposium Topnerd Tycho op de EH
Voetnoten
- Zie We kunnen studenten niet alleen over het creationisme vertellen – Gepubliceerd op donderdag 10 september 2015 om 07:00 – door Rik Bokelman en Verdiep je als christen in de evolutietheorie – Gepubliceerd op dinsdag 1 september 2015 om 07:00 – door Jeffrey Schipper
- Maurice Hoogendoorn – ‘God maakte een stofje waarin alles zat’, Nederlands Dagblad 18 september 2015 (link naar artikel)
- We kunnen studenten niet alleen over het creationisme vertellen – Gepubliceerd op donderdag 10 september 2015 om 07:00 – door Rik Bokelman
- Persoonlijke correspondentie tussen de EH en één van de Wetenschep-auteurs.
- Maurice Hoogendoorn: ‘God maakte een stofje waarin alles zat’ , Nederlands Dagblad 18 september 2015 (link naar artikel)
- Rolie Barth: ‘Erken de evolutie en praat dan over schepping’ , Nederlands Dagblad 21 november 2008 (link naar artikel)
- Maurice Hoogendoorn: ‘God maakte een stofje waarin alles zat’ , Nederlands Dagblad 18 september 2015 (link naar artikel)
- Maurice Hoogendoorn: ‘God maakte een stofje waarin alles zat’ , Nederlands Dagblad 18 september 2015 (link naar artikel)
- Romeinen 10:9
- In de woorden van Cees: “Eigenlijk willen we juist niet gaan discussiëren over dateringstechnieken, enzovoorts.” (Maurice Hoogendoorn: ‘God maakte een stofje waarin alles zat’, ND)
- Ook onze aanwezigheid op een eerdere lezing van Cees Dekker werd niet op prijs gesteld en er werd niet inhoudelijk op onze vraag gereageerd – ook niet achteraf, hoewel we oprecht benieuwd waren – en zijn – naar zijn antwoord.
- Zie met name het boek van Peter Borger: Terug naar de oorsprong. Binnenkort verschijnt hierover een recensie op onze site.
