Honing bij de koffie

Een beetje honing in de thee vinden veel mensen lekker. Honing in de koffie heb ik eerlijk gezegd nog nooit geprobeerd. Maar wat heeft honing met koffie te maken? Wetenschappers hebben ontdekt dat ook bijen van “een bakkie pleur” houden. Beter gezegd: bijen blijken een lichte voorkeur te hebben voor nectar met cafeïne boven dezelfde nectar zonder cafeïne.

Koffie- en citrusplanten, zoals grapefruit en sinaasappel, hebben van nature cafeïne in hun nectar. Onderzoekers van de Newcastle University in Engeland concludeerden al eerder dat dit positieve gevolgen heeft voor zowel de bloemen als de bij.¹ Nieuw onderzoek bevestigt de voorkeur van bijen voor cafeïne.² Het onderzoek laat zien dat bijen een lichte voorkeur voor een sucrose oplossing met cafeïne hebben boven dezelfde oplossing zonder cafeïne. De bijen werden door de cafeïne actiever in hun verzameldrang en in het lokken van andere bijen met een bijendans.³ De cafeïne had (net als bij mensen) een verslavende werking op de bijen: ze kwamen steeds terug bij de voederplek met cafeïne houdende nectar, en werden minder actief in het zoeken naar andere nectar.

De onderzoekers concluderen dat planten met cafeïne houdende planten nectar van mindere kwaliteit (met minder suikers) hoeven te produceren, hoewel nog moet worden onderzocht of de nectar van cafeïne houdende planten inderdaad van mindere kwaliteit is. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat vooral de verhoogde “therapie-trouw” een selectievoordeel opleverde. De cafeïne heeft overigens nog meer functies: het houdt concurrerende plantengroei en plantenetende insecten op afstand.⁴

Hoe het ook zij, de fijne afstelling van stofjes in planten en de samenwerking tussen planten en bijen blijft ons verbazen. Dit alles getuigt van een Grote Ontwerper.

1. Rianne Smit, Bloemen verzekeren hun voortbestaan met cafeïne, Trouw 8 maart 2013
2. Couvillon et al.: Buzzing bees: caffeinated forage tricks honey bees into increasing foraging and recruitment behaviors, Current Biology, oktober 2015
3. Zie https://nl.wikipedia.org/wiki/Bijendans en http://creation.com/dancing-bees
4. Wim Köhler, Koffieplant maakt cafeïne tegen de insecten, NRC 8 september 2014

Gerelateerde berichten:

Voortplanting bamboe getuigt van recente schepping