Vorige week las ik op CIP een interessant artikel over hoe het “er (ongeveer) heeft uitgezien als God evolutie heeft gebruikt”.1 De toon van het artikel komt op het eerste gezicht voorzichtig en evenwichtig over: “De meerderheid van de wetenschappelijke gemeenschap gaat er vanuit dat evolutie heeft plaatsgevonden” en “Aan de andere kant komen wetenschappers er steeds meer achter hoe gigantisch complex de werkelijkheid om ons heen is; er moet haast wel een grote Architect zitten achter de werkelijkheid waarin we ons bevinden.”
De meeste stemmen gelden (alweer)
Maar schijn bedriegt. Dat blijkt onder andere uit deze zin: “Ook de mens zou zijn geëvolueerd en in die zin zou het goed kunnen dat we echt van apen afstammen” (cursivering toegevoegd). Met het tweede deel van de zin wordt duidelijk wat de auteur zelf gelooft: kennelijk vindt hij de gedachte dat wij van apen afstammen aannemelijk. Klopt het echter? Zou het goed kunnen dat we van apen afstammen als de meerderheid van de wetenschappers dat vindt?2 Dat zou betekenen, dat het ook goed mogelijk is dat er geen God is, of dat we in ieder geval niet kunnen weten of Hij er is; de meerderheid van de wetenschappers gelooft immers niet in het bestaan van Hem?3
Schijn bedriegt
De video onder het bericht waarin een aap langzaam verandert in een mens is grappig, maar het bewijst natuurlijk helemaal niets. Zo vond ik op internet ook deze variant, waarbij een foto van Richard Dawkins langzaam overgaat in een foto van Emma Watson.4 Dat een dergelijk filmpje misleidend kan werken is duidelijk. Op internet ontstaat hierdoor zelfs een discussie waarin men zich afvraagt of de twee getoonde mensen misschien verwant zijn.5 Dat zaken op elkaar lijken, betekent nog niet dat je daarmee verwantschap hebt aangetoond: bovenstaande animatie bewijst niet dat Dawkins en Watson verwant zijn, ook al wordt die suggestie gewekt.
De schilderijen van Vincent van Gogh hebben iets kenmerkends: aan het werk herken je de artiest, de ontwerper. Net als bij schilderijen die op elkaar lijken, kan het feit dat soorten op elkaar lijken, gemakkelijk verklaard worden doordat ze door dezelfde Ontwerper zijn gemaakt.
De kracht van animatie
Daarnaast impliceert de video dat er een geleidelijke, soepele overgang is geweest van aapachtige naar mens. Hiervoor hebben we echter geen bewijs. In werkelijkheid hebben wetenschappers soorten gerangschikt op uiterlijke kenmerken. Elk van de getoonde tussenvormen heeft zijn eigen specifieke kenmerken, van geleidelijke overgang is geen sprake. Door de plaatjes geleidelijk in elkaar over te laten vloeien, wordt die indruk echter wel gewekt. Keer op keer blijkt dat aangewezen tussenvormen prima kunnen worden ingedeeld als aap, of als mens.6 Ook genetisch is gemeenschappelijke afstamming van apen en mensen niet hard te maken.7 Daarnaast zijn de plaatjes interpretatie: ze berusten op artist impressions.
Ook de boekentips onderaan het artikel zijn niet evenwichtig te noemen, in beide boeken wordt de wetenschappelijke consensus kritiekloos overgenomen en evolutie als voldongen feit geaccepteerd.
Het artikel op CIP.nl misleidt hiermee de lezer – bewust of onbewust – door de indruk van neutrale evenwichtigheid te wekken en vervolgens evolutie te propageren als enig logische optie.
Verder lezen/kijken?
- Over de meeste stemmen gelden maakte Ian Juby een leuk filmpje: Consensus wetenschap – Laten we stemmen wie er gelijk heeft!
- Over de genetische gelijkenis tussen aap en mens schreef Peter Borger dit artikel: DNA smelten – de mythe van 1 procent
- Over de problemen met gemeenschappelijke afstamming schreven Peter Borger en Jan van Meerten: Evolutie? Ja! – Gemeenschappelijke afstamming? Nee!
- Over artist impressions maakte Geo Detective een filmpje: Evolutie en artist impressions – Een dunne lijn tussen bewijs en fantasie
- Over rangschikken op uiterlijke kenmerken maakte Geo Detective dit filmpje: De cladogram – Versimpelde evolutie
- Over het boek over Topnerd Tycho verschenen deze artikelen:
Voetnoten
- Rik Bokelman, Als God evolutie heeft gebruikt dan heeft dat er (ongeveer) zo uitgezien, CIP.nl, 11 november 2015. Ook National Geographic besteedde er aandacht aan: In een minuut zes miljoen jaar evolutie van de mens
- Overigens geloven wetenschappers niet dat wij van apen afstammen, maar dat de mens samen met bijvoorbeeld de chimpansee een gemeenschappelijke voorouder heeft.
- Zelfs in de VS, een overwegend christelijk land, geeft slechts 33% van de wetenschappers aan in God te geloven, terwijl 83% van alle Amerikanen in God gelooft(Bron).
- Bron: http://www.gifbin.com/984704
- In een topic op dit forum vraagt men zich zelfs af of Dawkins de vader van Watson zou kunnen zijn!
- Ook voor de laatst gevonden “tussenvorm”, Homo Naledi geldt: deze is óf aap, óf mens. Zie Homo Naledi
- Zie DNA smelten – de mythe van 1 procent en Evolutie? Ja! – Gemeenschappelijke afstamming? Nee!
