Martijn van tien hoog vertelt Rudi over de vroegste geschiedenis

by Jan van Meerten | nov 2, 2020 | Onderwijs

“Martijn staat voor Rudi’s huis en drukt op de bel. Rudi’s moeder doet open. “Dag Martijn, kom je bij Rudi?” Martijn knikt. “Ja, ik heb een cadeau voor hem!” “Een cadeau? En Rudi is niet eens jarig. Kom maar gauw binnen.” Martijn trekt zijn jas uit en loopt achter Rudi’s moeder de kamer in.”

Voor wie al jaren lid is van het reformatorische familieblad Terdege¹ is Martijn van tien hoog een oude bekende. In de jaren ’90 schreef Sjanie van Duinen in dat blad een serie over de avonturen van deze basisschoolleerling. In 1988 werden deze verhalen gebundeld en bij Den Hertog uitgegeven onder de gelijknamige titel. Hoewel het al lang geleden is spreken deze verhalen de kinderen nog steeds aan. Uiteraard moet je sommige tijdgebonden woorden vervangen, zoals bijvoorbeeld ‘gulden’ en ‘kwartje’. Het boek is helaas alleen nog tweedehands te verkrijgen.²

Martijn is enig kind en woont op de tiende verdieping van een flat. Om verwarring te voorkomen met zijn klasgenoot, die ook Martijn heet, wordt hij Martijn van tien hoog genoemd. Martijn heeft een goed hart, maar als hem onrecht aangedaan wordt dan kan hij snel driftig worden. De verhalen zijn alledaags en spreken daarom ook kinderen aan. Van harte aanbevolen!

Schepping, zondeval en zondvloed

In een van de verhalen komen ook de schepping en de zondeval voor. Martijn heeft een cadeau voor Rudi. Rudi is een gehandicapte jongen uit de buurt. Martijn wil Rudi graag een Bijbel geven omdat ze die bij Rudi thuis niet hebben. Hij koopt samen met zijn moeder een platenbijbel en brengt deze bij Rudi. Martijn gaat Rudi vertellen wat een Bijbel is. “Een Bijbel is een dik boek. Eigenlijk voor grote mensen, nou ja, ook eigenlijk niet hoor, maarre…”. Hij vindt het moeilijk om in eigen woorden te vertellen wat de Bijbel is daarom begint hij maar te lezen.

“We beginnen vooraan en ik zal wel vertellen wat de platen betekenen. Kijk Rudi, dit is de wereld. Toen was er nog niks. Nou, en toen heeft de Heere alles geschapen.” Rudi kijkt Martijn met vragende ogen aan. Martijn slaat maar gauw een bladzij om en gaat verder: “Dit is van de zondeval. Van die boom mochten ze niet eten en de slang zei van wel. En…” Martijn vertelt verder, maar steeds kijkt Rudi hem met vragende ogen aan, verwonderd. Als Martijn over de ark wil gaan vertellen en dat er een watervloed kwam, omdat de mensen gezondigd hadden, staat Rudi’s moeder op.

Ze geeft aan dat ze het geen goed boek voor Rudi vindt omdat er termen in staan van ‘zonde’ en ‘offeren’. Martijn wordt boos op de moeder van Rudi. Hij geeft aan dat Rudi óók alles uit de Bijbel moet weten. Hij begrijpt de moeder van Rudi niet, want dit boek is speciaal voor kinderen. Van kwaadheid gooit hij de deur achter zich dicht en vertrekt. Thuisgekomen barst hij in huilen uit. De moeder van Rudi zit het ook niet helemaal lekker dus belt ze naar het huis van Martijn. Martijn mag wel terugkomen om het platenboek met Rudi te bekijken. De moeder van Martijn adviseert hem niet zelf een verhaal te vertellen bij de platen, maar de tekst voor te lezen. Het boek is namelijk voor kleuters geschreven en daarmee ook voor gehandicapte kinderen goed te volgen. Even later zit Martijn weer voor te lezen.

Kinderen kunnen heerlijk spontaan zijn en met goede ideeën komen. Zo ook Martijn die een Bijbel wil aanschaffen voor Rudi omdat ze bij Rudi thuis nergens aan doen. Wellicht inspireert dit verhaal kinderen (en ouderen) om hetzelfde te doen. Er zijn verschillende vertelboeken over de Bijbelse geschiedenis op de markt die bruikbaar zijn en óók de vroegste geschiedenis bijbelgetrouw weergeven. Fijn dat mevrouw Van Duinen in dit boek aandacht heeft voor de vroegste geschiedenis.

Een vervolgdeeltje, Wat doe je nu weer, Martijn?, bevat geen verwijzingen naar onze vroegste geschiedenis.³

Deze bespreking is onderdeel van het project ‘De basisschool op weg naar 2021’ onder leiding van Jan van Meerten.