“Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?” – Jezus, verlaten aan het kruis?

by Douwe Tiemersma | mrt 30, 2018 | Apologetiek, Onderwijs, Theologie

“Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?”

Jezus roept het uit als Hij aan het kruis hangt: “Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?” Het lijkt het meest eenzame ogenblik van Jezus. Het moment dat Hij alle controle verloor. Het moment waarop God Hem verliet. Maar heeft God Hem ècht verlaten? Is Hij dan zelf wel echt God?

Als je deze woorden leest in de Bijbel¹ of uitgesproken hoort worden bij een Paasspel, lijkt het alsof Jezus er machteloos bij hangt, verlaten door iedereen die Hem eens liefhad. Is dit nu de Verlosser, onze Messias? Is dit nu de Schepper van hemel en aarde? Misschien dachten veel omstanders op dat moment precies hetzelfde. Het was rond twee uur in de middag. Rond 11 uur was het ineens donker geworden en direct als het weer licht wordt, roept Jezus deze woorden uit. Was het donker een teken van zijn God-verlatenheid?

Was Jezus alle macht, alle controle kwijt?

Of wil Jezus iets heel anders vertellen? Sommige omstanders verstaan Hem niet goed en denken dat Hij om Elia² roept en spotten: “laten we zien of Elia komt om Hem te verlossen!” Maar Jezus had het niet over Elia. En misschien had Hij het ook niet alleen over zijn verlatenheid.

Er is namelijk nog één andere plek waarop deze woorden in de Bijbel voorkomen. Het is de aanhef van Psalm 22, een lied van David. Als je deze Psalm in zijn geheel leest, dan valt direct de gelijkenis met Jezus’ situatie op. Hieronder zet ik er een paar naast elkaar.

Klik hier voor de verborgen boodschap (easter egg?)

Psalm 22 vergeleken met de Evangeliën

Psalm 22	Evangeliën
²Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?	^{mt.27:46, mk.15:34}Mijn God, Mijn God, waarom hebt U Mij verlaten?
^8,9Allen die mij zien, bespotten mij […] zij schudden het hoofd en zeggen: Hij heeft zijn zaak op de HEERE gewenteld – laat Die hem bevrijden! Laat Die hem redden, als Hij hem genegen is.	^mt.27:39-43En de voorbijgangers lasterden Hem en schudden hun hoofd en zeiden […] verlos Uzelf en kom van het kruis af! […] Hij heeft op God vertrouwd, laat Die Hem nu verlossen als Hij Hem welgezind is
¹⁵Als water ben ik uitgestort […]	^joh.19:34Maar een van de soldaten stak met een speer in Zijn zij en meteen kwam er bloed en water uit.
¹⁶[…] mijn tong kleeft aan mijn gehemelte; U legt mij in het stof van de dood.	^joh.19:28Hierna zei Jezus, omdat Hij wist dat nu alles volbracht was, opdat het Schriftwoord vervuld zou worden: Ik heb dorst!
¹⁷Want honden hebben mij omsingeld, een horde kwaaddoeners heeft mij omgeven; zij hebben mijn handen en mijn voeten doorboord.	^joh.20:25 De andere discipelen dan zeiden tegen hem: Wij hebben de Heere gezien. Maar hij zei tegen hen: Als ik in Zijn handen niet het litteken van de spijkers zie, en mijn vinger niet steek in het litteken van de spijkers, en mijn hand niet steek in Zijn zij, zal ik beslist niet geloven.
¹⁸ Al mijn beenderen zou ik kunnen tellen; en zij, zij zien het aan, zij kijken naar mij.	^joh.19:23 Nadat de soldaten dan Jezus gekruisigd hadden, namen zij Zijn kleren en maakten vier delen, voor elke soldaat een deel, en zij namen ook het onderkleed. Het onderkleed nu was zonder naad, van bovenaf als één geheel geweven.
¹⁹Zij verdelen mijn kleding onder elkaar en werpen het lot om mijn gewaad.	^joh.19:24Zij dan zeiden tegen elkaar: Laten wij dat niet scheuren, maar laten wij erom loten voor wie het zal zijn. Opdat het Schriftwoord vervuld zou worden dat zegt: Zij hebben Mijn kleren onder elkaar verdeeld en over Mijn kleed hebben zij het lot geworpen. Dit hebben dan de soldaten gedaan.
²⁸Alle einden der aarde zullen eraan denken en zich tot de HEERE bekeren: alle geslachten van de heidenvolken zullen zich voor Uw aangezicht neerbuigen.	^Hnd.1:8 maar u zult de kracht van de Heilige Geest ontvangen, Die over u komen zal; en u zult Mijn getuigen zijn, zowel in Jeruzalem als in heel Judea en Samaria en tot aan het uiterste van de aarde.

God is volledig in controle

Als je deze Psalm leest, dan lijkt Jezus ons juist te willen laten zien dat Hij in controle is, dat Hij precies weet waar Hij mee bezig is: met het verlossingswerk dat al eeuwen daarvoor tot in details door koningen en profeten was voorzegd! Begrijp je nu waarom Jezus juist op dàt moment de aanhef van Psalm 22 uitspreekt?

En wat is het bijzonder om te zien dat juist die Psalm eindigt met deze woorden:

Alle einden der aarde
zullen eraan denken en zich tot de HEERE bekeren:
alle geslachten van de heidenvolken
zullen zich voor Uw aangezicht neerbuigen.
Want het koningschap is van de HEERE,
Hij heerst over de heidenvolken.
[…]
Het nageslacht zal Hem dienen,
en aan de Heere toegeschreven worden tot in generaties.
Zij zullen komen en Zijn gerechtigheid verkondigen
aan het volk dat geboren zal worden,
want Hij heeft het gedaan.³

Wat een geweldige God is dit! Door wat Jezus deed, hebben wij nu deel aan Hem. Zijn gerechtigheid is aan ons, die nog geboren moesten worden, verkondigd.

Wij mogen bij Hem horen, want Hij heeft het gedaan!

Voetnoten

Zie Mattheüs 27:46 en Markus 15:34
Ze denken dit omdat Jezus de woorden in het Aramees uitsprak en zei: “Eloï, Eloï, Lama Sabachtani”
Psalm 22:28,29,31,32 HSV