Om de Bijbel goed te interpreteren, moeten iemands schriftverklarende principes gebaseerd zijn op een correct begrip van bijbelse openbaring. Bijbelse openbaring is progressief. Progressief niet in de hedendaagse betekenis van het woord (vooruitstrevend, modern) maar in de betekenis van ontwikkeling, voortgang.
Sommige religieuze stromingen, zoals theistische-evolutionisten, hebben een onbijbelse kijk op progressieve openbaring. Zij zien ook voortgaande golfbewegingen in het waarneembare maar duiden de oorzaak daarvan als evolutionaire ontwikkeling of vooruitgangsdenken.
Sommige gaan er, bijvoorbeeld, vanuit dat de godsdienst van Gods volk hetzelfde was als die van de heidenen, namelijk polytheïstisch, om daarna geleidelijk te ontwikkelen tot een monotheïstisch concept. Ze geloven dat bijbelse openbaring een verslag is van de zoektocht van de mens naar God en niet de schriftuurlijke opvatting dat God Zichzelf aan de mens openbaart in onfeilbare woorden.1
Net zoals Jezus de groei van Gods koninkrijk illustreerde:
“Ook zei Hij: Zo is het Koninkrijk van God: als wanneer iemand het zaad in de aarde werpt 27 en slaapt en opstaat, nacht en dag; en het zaad ontkiemt en komt op, zonder dat hij zelf weet hoe.28 Want de aarde brengt vanzelf vrucht voort: eerst de halm, daarna de aar, daarna het volle koren in de aar. 29 En als de vrucht het toelaat, zendt hij meteen de sikkel erin, omdat de oogsttijd aangebroken is.” (Markus 4: 26-28, HSV).
Progressieve openbaring is geen evolutionaire ontwikkeling van bijbelse waarheden, maar een beweging van God uit. Het initiatief komt van Hem en niet van de mens. God maakt Zichzelf, Zijn Woord en Zijn plannen stap voor stap bekend aan de mensheid. Jesaja 28 vers 13 zegt: het woord van de Ene: tsaw latsaw, gebod op gebod, kaw lakaw, regel op regel, hier wat, daar wat! (Naardense Bijbel).
Dit gebeurt door een geleidelijke organische groei vanuit een volmaakte zaadvorm, zoals in het boek Genesis, tot de volledige vrucht of manifestatie in met name het boek Openbaring. Een dergelijke openbaarmaking is volmaakt in elk stadium vanwege zijn organische aard en de volmaaktheid van God. Progressieve openbaring betekent dat God Zich geleidelijk aan mensen openbaarde zodat ze Hem konden begrijpen en kennen. (Zie voorbeeld in het kader.) We hebben dus een duidelijkere openbaring van God in Johannes dan in Genesis, maar dezelfde God wordt in beide boeken geopenbaard.
Het is een schriftverklarend principe dat de Bijbel zelf de Bijbel verklaart. Vervolg-openbaring interpreteert eerdere openbaring; en omgekeerd wordt eerdere openbaring toegelicht door latere openbaring. Zoals het gezegde zegt: “het Nieuwe Testament in het Oude bewaard, het Oude Testament in het Nieuwe verklaard”.
Dit artikel is achtergrondinformatie bij ‘Genesis als basisboek van de Bijbel’.
Voetnoten
- 2 Tim. 3:16 “Heel de Schrift is door God ingegeven”. Letterlijk: God heeft Zijn woord uitgeademd. Grieks: theopneustos (θεόπνευστος). God openbaart Zichzelf ook door Zijn daden. Daden of wonderen die in een collectief geheugen zijn gegrifd (zoals de Exodus) zijn betrouwbaarder dan een daad of wonder door een enkeling ervaren.
