Cornelis van Dam, In the beginning, listening to Genesis 1 and 2, Reformation Heritage Books, Grand Rapids Michigan 2021
Dr. Cornelis van Dam, voorheen hoogleraar Oude Testament aan het Canadian Reformed Theological Seminary in Hamilton, verdedigt in dit boek dat Gen. 1 en 2 een historisch betrouwbare beschrijving is van de schepping van hemel en aarde door God. Hij verdedigt het standpunt van de zogenaamde ‘jonge aarde creationisten’, en wijst daarmee de evolutietheorie en het theïstische evolutionisme af.
Aanleiding voor het schrijven van dit boek is dat steeds meer orthodox Gereformeerde en evangelische wetenschappers in de Verenigde Staten de letterlijke lezing van Gen. 1 en 2 hebben ingeruild voor allerlei alternatieve opvattingen, voortkomend uit nieuwe wetenschappelijke inzichten. Hij verwijst hierbij naar oudtestamentici als Bruce Waltke en Tremper Longman III (bekend van zijn inleiding op het Oude Testament), maar ook naar de nieuwtestamenticus N. T. Wright en ds. T. Keller van Redeemer Presbytherian Church in New York. Wat dat betreft is de situatie in de Verenigde Staten niet veel anders dan in Nederland.
Veel gelovigen zijn hierdoor in verwarring geraakt. Met dit boek wil van Dam zij die in de betrouwbaarheid van de gehele Schrift geloven, een hart onder de riem steken. Hij laat zien dat je ook vandaag de dag in de betrouwbaarheid van Genesis kunt geloven. De doelgroep zijn niet alleen predikanten, maar ook studenten en gelovigen die binnen hun kerk actief zijn, kortom iedereen die met vragen rond schepping en evolutie wordt geconfronteerd. Van Dam maakt zo min mogelijk gebruik van woorden in Hebreeuwse letters, zodat dit geen belemmering vormt om het te lezen voor niet- theologisch geschoolden. Weliswaar is zijn boek gericht op de Amerikaanse context, maar veel vragen spelen hier ook.
Zijn boek van 380 pagina’s, waarvan 40 pagina’s met vooral Engelstalige literatuur en een aantal Nederlandse boeken, is geen commentaar, zoals bijv. “The Genesis Account” van Jonathan Sarfati. Het is een thematische studie waarbij hij nauwkeurig luistert naar wat de Schrift zegt en dan in gesprek gaat met wetenschappers die er anders over denken. Nagenoeg ieder aspect van Gen. 1 en 2 die de afgelopen decennia onderwerp van discussie is geweest, bespreekt hij.
Van Dam schrijft helder en compact en soms zeer gedetailleerd. Daarom is het geen boek dat je in één adem uitleest. Daarvoor worden te veel, zeer uiteenlopende topics behandeld. Niet alleen de bekende vragen komen aan de orde. Bijv. wat is de relatie tussen de Bijbel en de buitenbijbelse bronnen en hoe betrouwbaar zijn die buitenbijbelse bronnen? Wat is ‘scheppen’ in Gen. 1:1? Was er een tijdskloof tussen Gen. 1:1 en Gen. 1:2 (de zogenaamde ‘gap’ theorie), of hoe lang waren de scheppingsdagen? Of pleegde God geen bedrog toen hij de aarde schiep met een bepaalde leeftijd er in.
Maar ook worden vragen gesteld als: Wat is de relatie tussen de Schrift en de wetenschap? Is de Schrift een wetenschappelijk studieboek? Kan de geologie ons een geschiedenis van de schepping geven?
Wat was het wereldbeeld van de oude Israëlieten? Zagen zij de hemelkoepel (het uitspansel) als een solide gewelf? En waarom wordt er van de zevende dag niet gezegd: ‘En het was avond en het was morgen’? Gingen voor de zondeval dieren wel of niet dood?
Van Dam verraadt zijn degelijke Gereformeerde achtergrond niet. Vandaar dat hij vragen stelt die je bij evangelische ‘jonge aarde creationisten’ minder vaak zult tegenkomen. Bijvoorbeeld wat wil het zeggen dat God de aarde schiep door Zijn Zoon? Of is de beschuldiging ingebracht tegen Calvijn dat hij niet in een zesdaagse schepping, wel terecht?
Zelf weet ik wel het een en ander af van dit onderwerp, maar een aantal aspecten waren mij minder bekend, bijv. de (negatieve) invloed van Herman Dooyeweerd, bekend van de Calvinistische Wijsbegeerte op de discussie schepping en evolutie heeft gehad. Of waarom kerkvader Augustinus niet in een zesdaagse schepping geloofde?
Heel bewust heb ik hierboven geen antwoorden gegeven op de vragen die van Dam stelt. De lezer kan ze zelf nalezen. Dank zij een analytisch overzicht van de tien hoofdstukken voorin en een uitvoerig register achterin is het geschikt als je meer over een bepaald deelonderwerp wil weten. Daar zal ik, nu ik dit boek heb gelezen, ook graag en dankbaar gebruik van maken.
Zijn er kritiekpunten? Met zoveel verschillende onderwerpen die besproken worden is het onvermijdelijk dat je op detailpunten met van Dam van menig verschilt. En in de literatuurlijst miste ik een aantal belangrijke studies, maar deze lijst is al 40 pagina’s lang. Maar ik realiseerde me dat de afgelopen twintig jaar heel veel goede studies over schepping en evolutie zijn geschreven door Bijbelgetrouwe auteurs. Daar mogen we dankbaar voor zijn. En ik ben dankbaar dat van Dam, die nu 75 jaar is, dit boek heeft geschreven.
Van harte beveel ik dit boek aan!
Dr. Pieter A. Siebesma
Het boek is via Logos te verkrijgen voor €29,95. U kunt uw interesse laten blijken door ons een e-mail te sturen naar info@logos.nl met uw naam en adresgegevens.
Logos livestream met dr. Cornelis van Dam
Bekijk de livestream op Youtube.
