Van smurrie naar aardolie – Het lukt in minder dan een uur!

by | nov 18, 2020 | Geologie, Onderwijs

Amerikaanse wetenschappers hebben ontdekt hoe ze in minder dan zestig minuten algen in ruwe olie kunnen veranderen. Het mengsel van groenalgen en water, dat wat weg heeft van erwtensoep, wordt verhit tot 350 ºC en onder een druk van ruim 200 bar gebracht. De algen worden dan tot olie en gas afgebroken. Zo ontdekte men dat een mix met 80 tot 90% water de beste algensmurrie voor dit doeleinde oplevert.

Net als de ruwe olie die vanuit bronnen wordt opgepompt, kun je algensmurrie-olie raffineren tot vliegtuigbrandstof, benzine, dieselolie en andere producten. Het gevormde gas kan in aardgas worden omgezet en is bruikbaar voor verwarming, koken of om er auto’s op te laten rijden.

Hitte en druk

Al lang gaat het verhaal dat er miljoenen jaren nodig zijn om fossiele olie te kunnen vormen vanuit algen, planten en ander begraven organisch materiaal. Dat zou gebeurd moeten zijn nadat dit materiaal in gesteenten is opgesloten en honderdduizenden jaren lang aan hitte en druk in de aarde is blootgesteld. Het industriële proces dat Amerikaanse wetenschappers een paar jaar geleden ontwikkelden laat zien dat die miljoenen jaren niet nodig zijn. In dit proces zijn zelfs geen chemische stoffen vereist. Hitte en druk zijn voldoende om in korte tijd olie te vormen. Zowel die hitte als die druk zijn ‘van nature’ aanwezig wanneer organisch materiaal diep in de aarde wordt begraven, zoals dat bijvoorbeeld op grote schaal tijdens de zondvloed gebeurde. Nadien volgden er enkele duizenden jaren. Dat is ruim voldoende tijd om de enorme olievoorraden te laten ontstaan die nu op verschillende plaatsen op aarde worden aangetroffen.

Veel water

Opmerkelijk is dat de onderzoekers vaststellen dat er veel water nodig is voor de omzetting van algen in olie. Als je uitgaat van een wereldwijde vloed is het daarnaast niet vreemd te veronderstellen dat een deel van het huidige fossiele gas en olie afkomstig is van enorme algenbloei. Ook tegenwoordig treedt algenbloei vooral op in periodes van milieustress. Studies in 2008 in Alaska laten bijvoorbeeld zien dat na vulkaanuitbarstingen de algengroei aanzienlijk toenam. Tijdens de zondvloed veranderde de chemische samenstelling en temperatuur van het water door vulkanische activiteit. Dit (maar ook het wegspoelen van voedingsstoffen van land naar water, red.) bevorderde snelle algengroei, die in diezelfde vloed onder een laag sedimenten is bedekt geraakt.

OPMERKELIJK CITAAT
Kennelijk kan planten- en algenmateriaal als bron voor olie dienen. Zijn er nog meer van zulke bronnen?

  1. Schelpdieren – Het is vrijwel zeker dat niet alle ruwe olie afkomstig is van planten en algen. Bepaalde oliehoudende lagen, met name die in Venezuela, hebben een hoog gehalte aan vanadium, een stof waarvan men denkt dat die vooral afkomstig is van zeeorganismen (schelpdieren).
  2. Steenkool – Begraven vegetatie die wordt blootgesteld aan hitte en druk kan ook worden omgezet in (steen)kool. Dat proces kan heel snel verlopen. Steenkool wordt olie wanneer het aan hele hoge temperaturen en drukken onderhevig is. Zo hebben bijvoorbeeld de olielagen in de Straat Bass, een zeestraat tussen Australië en Tasmanië, een chemische samenstelling die overeenkomt met de nabij gelegen bruinkoollagen in Gippsland, ten noorden daarvan. Men vermoedt dat deze olie op dit moment wordt gevormd door de druk op de steenkoollagen. Die zorgt ervoor dat deze lagen steeds dieper de aarde in zakken.
  3. Methaan – Er zijn ook aanwijzingen die erop duiden dat olie afkomstig is van methaan, dat diep in de aarde zit. Er wordt namelijk olie in gesteenten gevonden waar niets erop wijst dat in dat sediment iets begraven is. Bacteriële activiteit wordt dan gezien als een mogelijke oorzaak van het ontstaan van olie.

Dit artikel is met toestemming overgenomen uit Weet Magazine. De volledige bronvermelding luidt: O’Brien, J., Wieland, C., 2015, Van smurrie naar aardolie. Het lukt in minder dan een uur!, Weet 35: 30-31.