Waarom geloven in evolutie?

Sinds de lancering van de website hebben we veel reacties gekregen. Wat ons opviel, is dat veel christenen evolutie voor waar aannemen, zonder inhoudelijke argumenten. En dat terwijl de feiten ook heel goed zijn te interpreteren met vasthouding aan een zesdaagse schepping. Wat leidt christenen er dan toe om toch in evolutie te geloven? Waarom geloven in evolutie als de feiten niet overtuigen?

Gebrek aan kennis

Ten eerste is er weinig kennis over creatie en over evolutionisme. Dit komt omdat dit onderwerp in kerken vaak wordt gemeden. Het geloof in het scheppingsmodel wordt afgedaan als een “non-essential” en vooral een zaak voor de natuurwetenschappers. Daarmee blijft het buiten het terrein van de theologie. Ook in mijn theologische opleiding heb ik heel weinig over dit onderwerp gehoord. Een gedegen onderzoek naar de ontstaansgeschiedenis van de mens, de aarde en het heelal werd buiten het curriculum gehouden.

Geen interesse

Ook zijn er veel christenen die de vraag naar het ontstaan niet interessant vinden. “Het maakt mij niet uit hoe God het gedaan heeft, ik vind het vooral belangrijk dat God het heeft gedaan”. Maar wat zegt dit over de betrouwbaarheid van de bijbel? Kan iets niet gebeurd zijn, maar toch waar zijn? En waar kun je de lijn trekken: tot waar spreekt de bijbel vooral metaforisch en vanaf wanneer is wat er in de bijbel staat historie? Heeft Adam echt bestaan? Was hij volwassen toen hij werd geschapen? Heeft Noach bestaan? Is er een wereldwijde vloed geweest? Heeft Abraham bestaan? Heeft Jezus echt bestaan? Het trekken van een lijn tussen metafoor en geschiedenis is niet logisch. De bijbel geeft daar geen aanleiding voor.

De mimetische behoefte

Veel christenen geloven in evolutie omdat “iedereen dat doet”. Men wil niet buiten de groep vallen of als dom weggezet worden. Dit komt mijns inziens met name door de agressieve manier waarop veel – met name atheïstische – evolutionisten stelselmatig geloof in schepping als “onwetenschappelijk” betitelen. Een natuurkundige uit mijn kennissenkring zei eens: “ik geloof niet in een jonge aarde, daarvoor ben ik te veel wetenschapper”. Kennelijk is het in wetenschappelijke kring “not done” om in schepping te geloven.¹ Door geloof in de schepping als “dom” of “achterhaald” weg te zetten, hoeft het inhoudelijke debat ook niet aan te worden gegaan. Met dwazen valt niet te praten.

Een misplaatst vertrouwen in wetenschap

Vaak wordt gedacht dat wetenschap zich niet bezighoudt met meningen, maar alleen met feiten. Michael Crichton zei het zo:

Let’s be clear: the work of science has nothing whatever to do with consensus. Consensus is the business of politics. Science, on the contrary, requires only one investigator who happens to be right, which means that he or she has results that are verifiable by reference to the real world. In science consensus is irrelevant. What is relevant is reproducible results. The greatest scientists in history are great precisely because they broke with the consensus.

There is no such thing as consensus science. If it’s consensus, it isn’t science. If it’s science, it isn’t consensus. Period.²

Wat in deze gedachtengang wordt vergeten, is dat wetenschap zich niet alleen bezighoudt met het registreren van feiten, maar vooral ook met de interpretatie daarvan.

Professor genetica Richard Lewontin is zelfs bereid

onlogische wetenschappelijke beweringen te accepteren […] omdat we geen Goddelijke Voet tussen de deur mogen accepteren.³

Noem dit maar eens onbevooroordeeld! Toch geloven velen blind in de onbevooroordeeldheid van de wetenschap.

Consensus

Het blijkt lastig wetenschappelijke artikelen te plaatsen die tegen de consensus ingaan. Keer op keer blijkt dat de gevestigde wetenschappelijke orde het lastig vindt andere denkbeelden te aanvaarden. Vaak worden afwijkende denkbeelden geweerd of weggehoond. Denk bijvoorbeeld aan de arts Semmelweis, die ondanks harde data (sinds medisch personeel de handen wasten in bleekwater daalde de sterfte onder kraamvrouwen van rond de 25% naar rond de 1%), door zijn collega’s werd verguist⁴.

Of denk aan Nobelprijs winnaars Robin Warren en Barry Marshall, twee artsen die ontdekten dat maagzweren niet door stress en dieet worden veroorzaakt, maar door een bacterie. Andere artsen verwierpen hun werk omdat zij ervan overtuigd waren dat bacteriën niet in de darmen konden leven. Bij de uitreiking van de Nobelprijs voor geneeskunde in 2005 prees de jury hun doorzettingsvermogen in te gaan tegen bestaande dogma’s.

Conclusie: waarom geloven in evolutie?

Waarom geloven in evolutie? Stel nou, dat de aarde echt jong is, stel nou, dat God de aarde echt in 6 dagen heeft geschapen, zoals Hij zelf in de bijbel zegt⁵.

Dan moet het mogelijk zijn om al onze waarnemingen binnen dat model te passen. Stel dat die mogelijkheid bestaat? Durf jij te onderzoeken wat ècht waar is? Ik daag je uit!

1. Er zijn zelfs wetenschappers die hun baan hebben verloren vanwege hun visie op schepping. Nathan Frankowski maakte hier een documentaire over: Expelled – No intelligence allowed
2. Michael Crichton in zijn speech Aliens cause global warming op 17 Januari 2003 bij The California Institute of Technology (s8int.com/crichton.html).
3. Volledig citaat in het engels:

   Our willingness to accept scientific claims that are against common sense is the key to an understanding of the real struggle between science and the supernatural. We take the side of science in spite of the patent absurdity of some of its constructs, in spite of its failure to fulfill many of its extravagant promises of health and life, in spite of the tolerance of the scientific community for unsubstantiated just-so stories, because we have a prior commitment, a commitment to materialism.

   It is not that the methods and institutions of science somehow compel us to accept a material explanation of the phenomenal world, but, on the contrary, that we are forced by our a priori adherence to material causes to create an apparatus of investigation and a set of concepts that produce material explanations, no matter how counter-intuitive, no matter how mystifying to the uninitiated. Moreover, that materialism is absolute, for we cannot allow a Divine Foot in the door.

   The eminent Kant scholar Lewis Beck used to say that anyone who could believe in God could believe in anything. To appeal to an omnipotent deity is to allow that at any moment the regularities of nature may be ruptured, that Miracles may happen.

   Richard Lewontin, in Billions and billions of demons (een bespreking van The Demon-Haunted World: Science as a Candle in the Dark door Carl Sagan, 1997), The New York Review, p. 31, 9 January 1997.

4. http://nl.wikipedia.org/wiki/Ignaz_Semmelweis
5. God schreef zelf dat Hij de aarde in zes dagen maakte op de stenen tafels: “Want in zes dagen heeft de HEER de hemel en de aarde gemaakt, en de zee met alles wat er leeft, en op de zevende dag rustte hij. Daarom heeft de HEER de sabbat gezegend en heilig verklaard.” (Exodus 20:11, NBV)

Gerelateerde berichten:

Nieuw boek ´Het ontstaan van de wereld´ van Henry Morris – recensie