Als argument tegen de evolutietheorie wordt nogal eens ingebracht dat Charles Darwin op zijn sterfbed tot God is bekeerd. Dat zou hij aan het eind van zijn leven hebben duidelijk gemaakt. Maar… is daar wel bewijs voor?
Charles Darwin werd in 1809 geboren in een traditioneel christelijk gezin. Vanaf zijn vroege jeugd toonde hij al veel interesse in de schepping. Die interesse leidde hem echter van God af. Hij ontwikkelde zijn eigen evolutietheorie, voortbordurend op ideeën van zijn grootvader. Toch hoor je door tegenstanders van de evolutietheorie nogal eens het argument gebruiken dat Darwin aan het eind van zijn leven vertelde in God te geloven. Daarmee gaf hij dus aan dat zijn theorie niet klopte. Je kunt dit argument beter niet gebruiken om de evolutietheorie af te wijzen. Uitgaande van dezelfde uitgangspunten gaat de hedendaagse evolutietheorie namelijk veel verder dan het vroegere darwinisme. Maar minstens zo belangrijk is dat er helemaal geen hard bewijs is dat Darwin tot bekering kwam.
Lady Hope
Hoe komt het verhaal dan in de wereld dat Darwin op zijn sterfbed is bekeerd? Dat is gebaseerd op de woorden van Elizabeth Reid Cotton, beter bekend als Lady Hope. Zij zou in de herfst van 1881 Charles Darwin hebben bezocht toen hij ernstig ziek was. Ze schrijft dit later, in 1915, in het nieuwsblad the Watchman-Examiner onder de titel ‘Darwin and Christianity’. Darwin leed waarschijnlijk aan de ziekte van Chagas, een tropische ziekte die hij tijdens een van zijn reizen opliep. Waarschijnlijk leed hij ook aan cyclisch braken waarbij hij periodes van ernstige misselijkheid en braken doormaakte die uren, zelfs dagen konden aanhouden. Volgens Sidney Cohen, de medische wetenschapper die Darwins doodsoorzaak recentelijk onderzocht, zou Darwin meerdere ziektes hebben gehad. Hartfalen zou hem fataal zijn geworden.
Onduidelijkheid
Volgens Lady Hope zwaaide Darwin haar met een boek in zijn hand, toen ze bij hem aankwam. „Wat lees je”, vroeg ze, waarop Darwin antwoordde: „Hebreeën, […] het koninklijke boek noem ik het, is het niet groots?” Dit zou het bewijs zijn dat Darwin aan het eind van zijn leven is bekeerd. Er valt genoeg tegen in te brengen. Zo zegt bijvoorbeeld Darwins zoon dat het verhaal van Lady Hope helemaal niet klopt. Een van Darwins dochters beweert zelfs dat Lady Hope nooit bij hem is langsgekomen. En als Lady Hope toch in de herfst van 1881 een bezoek had gebracht, dan zou Darwin volgens haar niet op zijn sterfbed hebben gelegen. Aan de andere kant is dit gelukkig ook weer niet het bewijs dat Darwin nooit bekeerd is. De dag waarop dat gebeurde bestaat hopelijk wel. Darwin schijnt volgens zijn vrouw Emma gezegd te hebben niet bang te zijn geweest voor de dood (mattheüs 10 vers 28 zou hierin voor hem een belangrijke rol hebben
gespeeld). Ook zou Emma ooit gezegd hebben dat haar man bekeerd was. Zekerheid hierover is er niet. Vanwege de grote onduidelijkheden rond de bekering van Darwin is het beter dit niet als argument tegen de evolutietheorie te gebruiken. Er zijn veel sterkere argumenten beschikbaar, waarvan je regelmatig voorbeelden langs ziet komen in Weet magazine.
Dit artikel is met toestemming overgenomen uit Weet Magazine. De volledige bronvermelding luidt: Giessen, M.M. van de, 2011, Aanraking doet iets met je brein. Wat de neurowetenschap je kan leren over de liefde, Weet 12: 36-37.