Quirinius, Kurenios, Cyrenius: allemaal namen voor dezelfde persoon. De naam zelf is ook hetzelfde, zij het dat het telkens in een andere taal is geschreven; Latijn, Grieks of een verbastering vanwege de gekozen Bijbelvertaling. Met deze persoon begint de beschrijving van de geboorte van Jezus Christus. En daar is heel wat om te doen geweest…
Niet alleen is er veel verwarring over de naam Quirinius, Kurenios of Cyrenius. Ook over het woord ‘bewindvoerder’, ‘gouverneur’ of ‘stadhouder’ is al veel gediscussieerd. De grootste discussie gaat echter over de tijdsbepaling die Lukas hier geeft. Hoewel Lukas zelf zegt dat hij alles van meet af aan nauwkeurig is nagegaan, betichten sommigen hem toch van fouten. En als er fouten in de Bijbel staan, hoe kunnen we die Bijbel dan nog vertrouwen?
Inscriptie
De oplossing is als volgt: ten eerste hoeft het Griekse woord dat dokter Lukas voor de functie-aanduiding van Cyrenius gebruikt, niet per se met ‘gouverneur’ te worden vertaald. ‘Bewindvoerder’, ‘stadhouder’ of – beter nog – ‘landvoogd’ mag ook. Ten tweede was het heel gebruikelijk dat, als een gouverneur even op vakantie was of zich moest melden in Rome voor een of andere belangrijke aangelegenheid, hij een procureur aanstelde. Een bewindvoerder dus. Cyrenius was toen dus nog geen gouverneur, maar plaatsvervangend gouverneur en werd pas later in ongeveer 6 of 7 na Christus de echte gouverneur. Niets aan de hand dus. Kerkvader Justinus vermeldde dat overigens ook al:
‘…en zie eens in welk gedeelte van de aarde Hij geboren zou moeten worden, zoals voorzegd door een andere profeet, Micha. Deze sprak het volgende: ‘En gij, Bethlehem Efratha! Zijt gij klein om te wezen onder de duizenden van Juda? Uit u zal Mij voortkomen, Die een Heerser zal zijn in Israël, en Wiens uitgangen zijn van ouds, van de dagen der eeuwigheid.’ (Micha 5:1). Nu is er een dorp in het land van de Joden, 35 stadia van Jeruzalem, waar Christus werd geboren. Dat kan je ook zien in de registers die zijn opgemaakt onder de belastingtelling van Cyrenius, jullie eerste Procureur (‘bewindvoerder’ – red. dus niet: ‘gouverneur’) in Judea.’ Early church Fathers Justin Martyr Apology 1-34
De ontdekking van een oude inscriptie laat zien dat we hier te maken hebben met een bestuurder die voldoet aan de omschrijving van Cyrenius en die twee keer in Syrië het bewind voerde. Daaruit blijkt dat de telling rond de geboorte van Jezus plaatsvond gedurende Cyrenius’ eerste bewind in Syrië. Daar waren militaire zaken zijn eerste verantwoordelijkheid, terwijl Varus als gouverneur verantwoordelijk was voor de politieke zaken. Cyrenius diende een tweede termijn in 6 tot 9 na Christus. Deze oplossing onderstreept de nauwkeurigheid van Lukas, zonder voorbij te gaan aan andere historische bronnen.
De andere gouverneur
Het mooie aan dit scenario is dat het duidelijk maakt dat de ene gouverneur gaat en de andere Gouverneur (Jezus Christus) komt. Want het woord dat Micha voor ‘heerser’ gebruikt, is hetzelfde woord dat gebruikt wordt voor ‘gouverneur’.
Dit artikel is met toestemming overgenomen uit Weet Magazine. De volledige bronvermelding luidt: Verdam, T., 2010, Gouverneur van Syrië, Weet 2: 25.
