Antibiotica zijn sinds jaar en dag een belangrijk wapen in de strijd tegen bacteriële infecties. Maar hun effectiviteit wordt gedwarsboomd door de ontwikkeling van resistentie voor antibiotica. Daardoor gaan bacteriën niet meer dood na een kuur. Een gevaarlijke ontwikkeling. Wetenschappers doen daarom onderzoek naar de precieze manier waarop bacteriën resistent worden.
Recent werd verslag gedaan van een onderzoek naar een nieuwe ‘superbug’, de zogenaamde Staphylococcus sciuri. Volgens de onderzoekers toonde genetisch onderzoek van een aantal jaar geleden aan dat deze gevaarlijke bacterie een nieuw gen, cfr, had ontwikkeld. Is cfr inderdaad een nieuw gen, ontwikkeld door een bacterie? Dr. Georgia Purdom, moleculair geneticus, gaat in haar blog in op deze vraag.
Het cfr-gen zetelt op een mobiel element en kan gemakkelijk van de ene op de andere bacterie worden overgebracht. Het cfr-gen draagt chemische groepen over aan het ‘ribosoom’, een ‘eiwitfabriek’. Die groepen verhinderen dat antibiotica zich binden aan de eiwitfabriek. Het gen is gevonden in de MRSA-bacterie en helpt bacteriën diverse soorten antibiotica te weerstaan. Het gen is dus een belangrijke bondgenoot van bacteriën!
Slim
Het is onbekend of de Staphylococcus sciuri het gen heeft overgenomen van een andere bacterie of dat het gen oorspronkelijk bij hem hoort en wellicht zo is gemuteerd dat het de bacteriën de mogelijkheid gaf antibiotica te weerstaan. Hoe dan ook, zegt Purdom, het gaat hier duidelijk niet om het ontstaan van een nieuw gen, maar om de wijziging van een bestaand gen dat voordelig is voor de bacteriën. Volgens de onderzoekers hebben de bacteriën dankzij een bijzonder slim mechanisme de resistentie ontwikkeld; Purdom houdt het erop dat ze zijn toegerust met verbazingwekkende mechanismen die hen in staat stellen zich aan te passen.
Dit artikel is met toestemming overgenomen uit Weet Magazine. De volledige bronvermelding luidt: Verhoeven, E., 2011, Wordt een bacterie slimmer of was hij dat al?, Weet 11: 7.
